Μεγάλα δυστυχήματα που έχουν κοστίσει τη ζωή πολλών ανθρώπων, συχνά, ζωντανεύουν σε βιβλία, σε σειρές και σε ταινίες για να μας μεταφέρουν τις τραγικές στιγμές που έζησαν άνθρωποι στη θέση των οποίων δεν έχουμε βρεθεί από τύχη. Ο συγγραφέας του «Σασμού», Σπύρος Πετρουλάκης, ο οποίος ολοκληρώνει δύο σεζόν τηλεοπτικής επιτυχίας, κατέγραψε την ιστορία του ναυαγίου της Φαλκονέρας στο βιβλίο του «Το Ναυάγιο» το οποίο θα μεταφερθεί και στη μικρή οθόνη από τον ερχόμενο Σεπτέμβριο στον τηλεοπτικό σταθμό Mega.

Το ναυάγιο της Φαλκονέρας στην Κρήτη συνέβη το ξημέρωμα της 8η Δεκεμβρίου του 1966 και κόστισε τη ζωή σε πάνω από 250 άτομα. Πρόκειται για ένα από τα μεγαλύτερα ναυτικά δυστυχήματα στη χώρα. Το οχηματαγωγό πλοίο «Ηράκλειον» απέπλευσε από το λιμάνι της Σούδας το βράδυ της 7ης Δεκεμβρίου με προορισμό τον Πειραιά. Πλοίαρχος του καραβιού ήταν ο Εμμανουήλ Βερνίκος. Τη νύχτα εκείνη η θαλασσοταραχή ήταν έντονη, με τους ανέμους να ξεπερνούν τα 5 μποφόρ στο κρητικό πέλαγος και τα 8 μποφόρ στο Μυρτώο πέλαγος όπου εισήλθε αργά τη νύχτα το πλοίο.

Λόγω των κυμάτων, το πλοίο άρχισε να έχει έντονους κλυδωνισμούς και τα πολλά φορτηγά αυτοκίνητα που βρίσκονταν στο αμπάρι, άρχισαν να χτυπούν μεταξύ τους. Όταν το πλοίο βρισκόταν στα 6 ναυτικά μίλια, βορειοδυτικά του νησιού της Φαλκονέρας, οι άνεμοι είχαν φτάσει τα 10 μποφόρ κι ένα φορτηγό που μετέφερε πορτοκάλια, απασφαλίστηκε και χτύπησε τη δεξιά μπουκαπόρτα του πλοίου. Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα όχι μόνο το φορτηγό να καταλήξει στη θάλασσα, αλλά να αρχίζει να γεμίζει και με νερά το πλοίο το οποίο πήρε άμεσα κλίση. Στις 02:06 της 8ης Δεκεμβρίου εξέπεμψε το πρώτο S.O.S., στις 02: 07 σήμανε συναγερμός, ενώ στις 02:13 το πλοίο εξέπεμψε το τελευταίο S.O.S. «Bυθιζόμεθα.»

Λόγω του προχωρημένου της ώρας, οι περισσότεροι επιβάτες βρίσκονταν στις καμπίνες τους κι αιφνιδιάστηκαν, οδηγούμενοι στον θάνατο. Όσοι ήταν ξύπνιοι, βρέθηκαν εν μέσω της νύχτας να παλεύουν με τα κύματα, αναζητώντας βοήθεια. Ο πλοίαρχος ήταν από τους πρώτους που βούτηξαν στα νερά, φορώντας σωσίβιο, αλλά έκτοτε δεν εντοπίστηκε ποτέ. Το πλοίο βυθίστηκε μέσα σε λίγα λεπτά, τραβώντας μαζί του στον βυθό εκατοντάδες επιβάτες κι εργαζόμενους σε αυτό, σ’ ένα θαλάσσιο βάθος που ξεπερνά τα 500 μέτρα. Το ναυάγιο αποδόθηκε σε πολλές αιτίες, όπως την κακή φόρτωση των οχημάτων, την ελλιπή κατασκευή του συστήματος ασφάλειας της μπουκαπόρτας, καθώς και την έλλειψη συστήματος εκροής των εισερχομένων υδάτων, αλλά και την υψηλή ταχύτητα του πλοίου, πάρα τη θαλασσοταραχή.

Μετά τα S.O.S. που εξέπεμψε το «Ηράκλειον», ενημερώθηκαν πλοία που βρίσκονταν πλησίον του να μεταβούν στο σημείο. Τα πλοία αυτά δεν ήταν μόνο ελληνικά, αλλά είχαν κι αγγλική, ρωσική, πολωνική και φιλανδική προέλευση. Νωρίς το πρωί, έφθασαν κι αεροπλάνα στην περιοχή και σε ένα από αυτά, επέβαινε κι ο τότε Βασιλιάς Κωνσταντίνος. Τελικά, εντοπίστηκαν μόλις 47 διασωθέντες οι οποίοι μεταφέρθηκαν στον Πειραιά για να τους παρασχεθεί ιατρική φροντίδα, καθώς και 25 σωροί. Αξίζει να αναφερθεί ότι ο ακριβής αριθμός των επιβατών δεν αποσαφηνίστηκε ποτέ. Τα επίσημα στοιχεία μιλούσαν για 191 επιβάτες και 73 άτομα πλήρωμα, δηλαδή, συνολικά 264. Υπήρχαν, όμως, ισχυρισμοί ότι οι επιβάτες ήταν περισσότεροι.

Στις 15 Δεκεμβρίου του 1975 εκδόθηκε το επίσημο πόρισμα το οποίο έκανε λόγο για 247 νεκρούς. Το 2013, ο τότε δήμαρχος Χανίων, Εμμανουήλ Σκουλάκης, έκανε λόγο για 273 νεκρούς. Οι αποκλίσεις αυτές οφείλονται και στο γεγονός ότι τα εισιτήρια δεν ήταν ονομαστικά, αλλά και στο ότι στο πλοίο επέβαιναν κι άνθρωποι οι οποίοι ταξίδευαν λαθραία. Το μεγάλο αυτό ναυάγιο, που στοίχισε τόσες ζωές, αποτέλεσε το κίνητρο για να θεσπιστεί το απαγορευτικό απόπλου από τα κατά τόπους Λιμεναρχεία, ανάλογα με τις επικρατούσες συνθήκες κι όχι με βάση την κρίση του εκάστοτε πλοιάρχου. Επιπρόσθετα, ένα πολεμικό πλοίο βρίσκεται μονίμως σε επιφυλακή στον Ναύσταθμο της Σαλαμίνας για να συνδράμει σε περίπτωση ναυτικού ατυχήματος.

Η τραγική αυτή ιστορία, λοιπόν, αποτέλεσε το έναυσμα και για τον Σπύρο Πετρουλάκη έτσι ώστε ν’ αφηγηθεί μια ιστορία από το παρελθόν που σχετίζεται με το ναυάγιο της Φαλκονέρας με πρωταγωνίστρια την Άρτεμις, ανακαλύπτοντας στο σήμερα μια φωτογραφία από την εποχή του ναυαγίου και ξεκινώντας μια αναζήτηση στο παρελθόν της. Μετά τη συγγραφική επιτυχία του βιβλίου, έρχεται κι η απόδοσή της σε ομώνυμη τηλεοπτική σειρά στο Mega, από τον ερχόμενο Σεπτέμβριο, με πρωταγωνιστές τον Γιάννη Στάνκογλου, τον Λεωνίδα Κακούρη, τη Γιώτα Φέστα, την Αναστασία Παντούση κι άλλους γνωστούς πρωταγωνιστές.

 

Πηγή φωτογραφίας

Συντάκτης: Σοφία Γουρνά
Επιμέλεια κειμένου: Γιοβάννα Κοντονικολάου