Δεν υπάρχει μεγαλύτερη πρόκληση στον πλανήτη από το να είσαι γονιός. Τα πάντα στη ζωή σου περιστρέφονται γύρω από μικρά χαριτωμένα πλάσματα που καθημερινά σε κοιτάζουν, σε παρατηρούν και μαθαίνουν από εσένα. Ξαφνικά καλείσαι να δώσεις απαντήσεις σε ένα σωρό θέματα που ζητούν τις γνώσεις και την εμπειρία σου. Κανένας γονιός δεν είναι παντογνώστης και κανείς δε βγαίνει με εργοστασιακές ρυθμίσεις μα η εφευρετικότητα με την οποία οι γονείς απαντάνε σε διάφορα ερωτήματα των παιδιών, δεν έχει προηγούμενο.
Φανταστείτε λοιπόν ενώ οδηγείτε για να πάτε σε μια από τις δραστηριότητες της ημέρας, να σκάει η εξής ερώτηση: «Μαμά, τι είναι σεξ;» Σοκ, αποδιοργάνωση, σκοτοδίνη και ιδρώτας είναι μονάχα λίγα από εκείνα που θα αισθανθείς στο άκουσμα όχι μονάχα αυτής αλλά κι άλλων δύσκολων ερωτήσεων δια στόματος των παιδιών. Οι αντιδράσεις των γονιών ποικίλλουν ανάλογα με τις αντοχές αλλά και τη διάθεση που έχουν στο να εξηγήσουν πράγματα.
Ιδού λοιπόν οι 10 πιο δύσκολες ερωτήσεις που μπορεί να θέσουν τα παιδιά στους γονείς. Και πού ‘στε, τα μάτια στο τιμόνι!
1) «Πώς γίνονται τα παιδιά και πώς μπαίνουν μέσα στην κοιλιά μιας μαμάς;»
Σιγή εις το ακροατήριο! Σκέψεις περνάνε από το μυαλό διάφορες και με ακανόνιστη σειρά. Σκέφτεστε να αποφύγετε την ερώτηση αλλάζοντας διακριτικά θέμα; Σύμφωνα με τους παιδοψυχολόγους αυτό θα είναι μέγα λάθος. Βλέπετε τα ερωτήματα αυτού του είδους δεν πρόκειται να μείνουν για πάντα αναπάντητα επομένως το καλύτερο που έχει να κάνει κάποιος είναι να δώσει μια απάντηση ευφάνταστη ή μη, ανάλογα βέβαια με την ηλικία του μικρού εξερευνητή. Εξ’ άλλου οι φήμες λένε πως ο πελαργός βγήκε πια σε σύνταξη μη μπορώντας να κάνει άλλο διαδρομές πέρα-δώθε!
2) « Γιατί κάνατε θόρυβο χθες το βράδυ με τον μπαμπά;»
Σιγή και πάλι εις το ακροατήριο! Η ρεαλιστική απάντηση είναι να πεις πως αγαπιέστε τόσο πολύ που κάποιες φορές ο ενθουσιασμός σας είναι απίστευτα μεγάλος και προκαλεί θόρυβο και φασαρία. Έλα όμως που θα συγκρίνει το δικό σας χθεσινοβραδινό ενθουσιασμό με δικές του στιγμές ενθουσιασμού καταλήγοντας στο συμπέρασμα πως για κάποιο περίεργο λόγο αυτά τα δύο δε μοιάζουν και πολύ. Η μη ρεαλιστική απάντηση είναι να πεις πως διαφωνούσατε πάνω σ’ ένα θέμα, με έντονο τρόπο, καθώς έτσι διαφωνούν πάντα οι μεγάλοι, αν και εκεί κινδυνεύεις να ανησυχήσει ότι δεν είστε αγαπημένοι, άρα κράτα το σε χαλαρό επίπεδο. Το πολύ-πολύ να σας περάσει για ανάγωγους.
3) «Πού πηγαίνουν οι άνθρωποι όταν πεθάνουν;»
Στο ερώτημα αυτό θα εύχεσαι να σε είχε ρωτήσει καλύτερα για το σεξ των μεγάλων. Είναι αναντίρρητα μια από τις πιο δύσκολες ερωτήσεις που καλείσαι να απαντήσεις. Έχοντας κάθε καλή διάθεση να αποσαφηνίσεις πράγματα αυτό που πρέπει να προσέξεις πάντα σε ένα τέτοιο ερώτημα είναι η ψυχολογική κατάσταση του παιδιού σε συνάρτηση με την ωριμότητα που διαθέτει για να κατανοήσει την έννοια της απώλειας. Φυσικά καλό είναι να λείπουν οι περιγραφές με ανατριχιαστικές λεπτομέρειες. Όλα στο σωστό timing.
4) « Γιατί δεν έχουν όλοι οι άνθρωποι το ίδιο χρώμα;»
Η διαφορετικότητα είναι πια κομμάτι της καθημερινότητάς μας είτε μιλάμε για σχολεία είτε για χώρους εργασίας. Οφείλουμε να απαντάμε παρέχοντας πληροφορίες ώστε να περάσει στο παιδικό μυαλουδάκι το μήνυμα πως κανείς δεν είναι όμοιος με τον άλλον σ’ αυτόν τον κόσμο κι αυτή είναι και η μαγεία του πράγματος. Ταμπέλες βάζουμε μονάχα στο δρόμο για να μην χαθούμε, όχι στους ανθρώπους.
5) «Θα χωρίσετε κι εσείς κάποια στιγμή με τη μαμά;»
Τα παιδιά επηρεάζονται εύκολα, ειδικότερα δε όταν στο φιλικό τους περιβάλλον υπάρχει μια ανάλογη κατάσταση. Εάν λοιπόν κάποιο παιδάκι από την παρέα τους είναι παιδί χωρισμένων γονιών τότε σίγουρα κάποια στιγμή θα εκφράσει την παραπάνω απορία. Αναμφισβήτητα το να δώσεις απάντηση σε κάτι που δυσκολεύει ακόμη κι εσένα ως ενήλικα αποτελεί άθλο. Το παν όμως είναι η ειλικρίνεια σε ανάλογες περιπτώσεις και η αίσθηση ασφάλειας που το παιδί χρειάζεται εκείνη τη στιγμή.
6) «Γιατί οι άνθρωποι κάνουν κακό σε άλλους ανθρώπους/ ζωάκια;»
Και ναι, έφτασε η στιγμή να βρεις λέξεις για να εξηγήσεις την απάνθρωπη συμπεριφορά. Αδύνατον να γίνει όπως καταλαβαίνεις μιας και μαζί με το παιδικό μυαλό απορεί και το δικό σου για τέτοιου είδους συμπεριφορές και πράξεις. Μένεις στο να τονίσεις το δυσάρεστο αντίκτυπο -πάντα- μιας τέτοιας πράξης κι όχι τόσο στους λόγους που οδηγούν σ’ αυτό για να μην τραυματίσεις με έννοιες και ιδέες την παιδική του ψυχή. Τα πάντα είναι “Tabula Rasa” όταν μιλάμε για παιδιά.
7) «Γιατί δεν μπορώ να λέω ψέματα;»
Ιδού πάλι ο πανικός προσωποποιημένος. Αυτήν την ερώτηση στην κάνει γιατί έχει παρει πρέφα πως πού και πού ψεύδεσαι κι εσύ Σούζι μου και δεν ξέρω αν τρως κιόλας. Έχεις την εντύπωση πως μπορείς πολύ άνετα να καλύψεις ένα ψέμα με ωραίες λέξεις και φράσεις; Μάλλον θα πρέπει να το ξανασκεφτείς ειδικά όταν θα σκάσει σαν βόμβα η παραπάνω ερώτηση. Τα παιδιά αντιλαμβάνονται τα πάντα ακόμη και τα ψεματάκια που όλοι οι γονείς ανεξαιρέτως χρησιμοποιούν για να πείσουν ή για να ωραιοποιήσουν μια κατάσταση. «Δάσκαλε που δίδασκες λοιπόν» κι εδώ η ευρηματικότητα σηκώνει τα χέρια ψηλά!
8) «Ποιον αγαπάτε περισσότερο, εμένα ή τα αδέρφια μου;»
Ο αιώνιος ανταγωνισμός μεταξύ παιδιών μέσα στην ίδια οικογένεια αλλά ακόμη και στην περίπτωση μοναχοπαίδι· το ερώτημα θα διατυπωθεί με τον ανταγωνισμό να εκφράζεται μεταξύ παιδιού και του ενός από τους γονείς. Εδώ ξανά η ειλικρίνεια παίρνει πρωταγωνιστικό ρόλο εξηγώντας πως το κάθε παιδί έχει την δική του προσωπικότητα κι επομένως διαφορετικές ανάγκες στο πώς θα ζητήσει αλλά και στο πώς θα λάβει την αγάπη από τους γονείς. «Η καρδιά μας χωράει πολλή αγάπη για όλους» είναι μια όμορφη φράση που θα σβήσει κάθε απορία αλλά και θα δώσει ένα ζωτικής σημασίας μήνυμα στο παιδί.
9) «Γιατί πρέπει να πηγαίνεις κάθε μέρα στη δουλειά κι εγώ κάθε μέρα σχολείο;»
Έλα μου ντε! Έχεις μείνει κι εσύ με αυτήν την απορία άλυτη από την παιδική σου ηλικία. Το κουραστικό καθημερινό πρόγραμμα των παιδιών θα τα κάνει να εκφράσουν αυτήν την ερώτηση αρκετά συχνά και μάλιστα θα συνοδεύεται τις περισσότερες φορές από μια αίσθηση γκρίνιας. Αισιοδοξία και χαρά πάνω απ’ όλα! Δίνουμε έμφαση στο ότι πρέπει να είμαστε δημιουργικοί και στο πόσο όμορφα θα νιώθουμε όταν ολοκληρώνουμε πράγματα και στόχους που έχουμε βάλει. Δε βλάπτουν φυσικά και τα μικρά δωράκια ως επιβράβευση ειδικά σε περιόδους βαθμών και εξετάσεων, αλλά πρόσεξε εγώ δεν είπα τίποτα, μη μας κατηγορήσουν και για δωροδοκία.
10) «Γιατί εκείνος ο κύριος δεν μπορεί να περπατήσει;»
Ο σεβασμός προς τα άτομα με οποιουδήποτε είδους αναπηρία είναι κάτι που διδάσκεται από τις πολύ μικρές ηλικίες. Οι απαντήσεις σε μια τέτοια πολύ φυσιολογική απορία θα είναι πάντα ειλικρινείς ως προς τις πιθανές αιτίες. Κάθε γονιός όμως οφείλει να περάσει στο παιδί το μήνυμα της βοήθειας, της προτεραιότητας και της ενσυναίσθησης πράττοντας ο ίδιος με τον ανάλογο τρόπο. Μια κοινωνία που σέβεται τους συνανθρώπους της είναι μια πολύ όμορφη φράση για να ξεκινήσει η απάντηση στο παραπάνω ερώτημα.
Κάθε «γιατί» ψάχνει μια απάντηση. Μην ξεκινάς όλες σου τις απαντήσεις με «επειδή». Είπαμε, γονιός δε σημαίνει παντογνώστης και ξερόλας αλλά άνθρωπος που νιώθει και βιώνει, που αποκτά εμπειρίες και τις μοιράζεται. Το μυστικό είναι η αλήθεια. «Όλα στο φως» όταν μιλάμε για παιδιά.
Συντάκτης: Μαίρη Σάμου
Επιμέλεια κειμένου: Γιοβάννα Κοντονικολάου
Επιμέλεια κειμένου: Γιοβάννα Κοντονικολάου
