Ναι, και σε ποιον δεν κοστίζει να χάσει ένα πολύτιμο πρόσωπο απ’ τη ζωή του; Σ’ όλους έχει συμβεί και δυστυχώς θα ξανασυμβεί. Το θέμα είναι κατά πόσο κοστίζει ο χαμός· όταν αυτό το πρόσωπο είναι κάπως τριχωτό και δεν έχει βαλίτσες να πάρει φεύγοντας.

Είτε γιατί το σκότωσαν, είτε γιατί το ‘σκασε, είτε γιατί έφυγε από φυσικά αίτια ή απλά επειδή είναι τετράποδο και δεν ξέρει να πακετάρει ρούχα και κόκκαλα. Ο χαμός ενός σκύλου ή μιας γάτας είναι εξίσου καταλυτικός στη ζωή σου, όπως ένας αντίστοιχα ανθρώπινος χαμός.

Κάποιοι θα το θεωρήσουν υπερβολή, άλλοι θα τ’ αμφισβητήσουν. Ίσως επειδή δεν το έχουν βιώσει. Το μόνο σίγουρο είναι, όσες ενστάσεις κι αν ακουστούν, ότι το σπίτι σου κι η ζωή σου αδειάζει.

Αν κάποιος άνθρωπος έχασε ποτέ το κατοικίδιό του και δεν ένιωσε τη ζωή του ν’ αδειάζει, σίγουρα δεν έχει τίποτα ανθρώπινο μέσα του παρά μόνο τα ζωτικά όργανα  -που όπως φαίνεται δεν είναι σε λειτουργία. Είναι εντελώς απάνθρωπο να μη νιώσεις την απώλεια του σκύλου σου ως ανθρώπινη. Τεκμηριωμένα τοποθετημένο κι όχι μιλώντας συναισθηματικά.

Το κατοικίδιό σου είναι αυτό το πλάσμα που σ’ ανέχεται όπως κι αν εμφανιστείς μπροστά του. Μουτρωμένος, ενθουσιασμένος, απογοητευμένος, αγουροξυπνημένος. Έρχεται πάντα κατά πάνω σου χωρίς δισταγμούς. Να σ’ ακουμπήσει, να σε γλείψει, να σε μυρίσει, να χωθεί στην αγκαλιά σου. Δε ζητάει πολλά, λίγο φαγητό και λίγο νερό. Αλλά αν είναι δίπλα σου, μπορεί να μη θέλει και τίποτα απ’ αυτά.

Πρόκειται για μια ανιδιοτελή σχέση αγάπης, που δεν έχει απώτερους ή κατώτερους σκοπούς. Δεν κρύβει εγωισμούς, δε ζητάει εκδικήσεις. Αρκείται σε μια βουβή συντροφιά που σηματοδοτεί κάθε μέρα της ζωής του.

Ο χαμός του στοιχίζει πολλά. Ίσως πολλά παραπάνω απ’ όσα μπορούν να διατυπωθούν. Το να το χάσεις στο δρόμο, να στο δηλητηριάσουν άξεστα όντα, να γεράσει και ν’ αποφασίσει ν’ αποχωρήσει μόνο του, είναι λόγοι να βουτηχτείς στη θλίψη. Ο λόγος είναι πως αυτόματα χάνεις την παρέα σου, το φιλαράκι σου, το σιωπηλό σου στήριγμα, την ακούραστη μηχανή αγάπης που ξάπλωνε στα πόδια σου.

Κανένα κακό συναίσθημα, καμιά πικρία ή απωθημένο. Μόνο στιγμές έχεις να θυμάσαι. Όχι λόγια, μόνο πράξεις ξεσκαρτάρεις στο μυαλό σου. Δε θυμάσαι ποτέ να σου έταξε κάτι και να σ’ απογοήτευσε. Σε αντίθεση με μια ανθρώπινη υπόσταση. Μόνο σου έδειχνε, σου εξηγούσε την αγάπη του. Πώς μπορείς μετά ν’ αξιολογήσεις έναν τέτοιο χαμό· ως πιο ανώδυνο απ’ αυτόν του ανθρώπου;

Δεν έχεις κάποιον να σε περιμένει μετά τη δουλειά, κανέναν να σ’ ακούσει. Κανέναν να σου συμπαρασταθεί μ’ ένα χάδι όταν μαζεύεις τα κομμάτια σου. Κανέναν να σε περιμένει πίσω απ’ την πόρτα μετά από μια κουραστική μέρα όλο ανυπομονησία. Κανέναν να βγεις έξω μια βόλτα -έστω για δέκα λεπτά- και με μια βλακεία του να σε κάνει να γελάσεις. Για ποιον μιλάμε τώρα, δεν κατάλαβες. Για άνθρωπο ή ζώο; Ο χαμός είναι ο ίδιος.

Ο πόνος δε χωράει μες στο σώμα σου. Μπορεί να μην έχει κινητό να του τηλεφωνήσεις· αυτός ο σκύλος ή εκείνη η γάτα που «έφυγε», αλλά κάποιο κρεβάτι σίγουρα έμεινε άδειο. Ίσως λίγο μεγαλύτερο, ίσως λίγο μικρότερο. Ίσως και στις δύο περιπτώσεις αυτό το κρεβάτι να ήταν στην αγκαλιά σου.

Η εξαφάνιση ενός σκύλου ή ο χωρισμός από μια σχέση κοστίζουν ακριβώς το ίδιο. Την ίδια συνήθεια αποκτάς μ’ οποιαδήποτε απ’ αυτές τις υπάρξεις. Τους ίδιους δεσμούς πλέκεις. Δεσμούς αλληλεξάρτησης. Η εξάρτηση κι η αγάπη δεν προϋποθέτουν ανθρώπινη φωνή για να θεμελιωθούν. Μπορεί ν’ αρκεστούν μ’ ένα γάβγισμα.

Άνθρωπος ή τετράποδο, φωνή ή ήχος, άγγιγμα ή κούρνιασμα, τα ‘χεις ανάγκη και τα δύο. Κι αν τύχει να χάσεις κάτι απ’ αυτά, χάνεις νόημα απ’ τη ζωή σου. Έτσι κι αλλιώς ίδια συστατικά έχουν τα δάκρυα που διώχνεις απ’ τα μάτια σου, ό,τι κι αν χάσεις απ’ τα δύο. Η καρδιά δε διαχωρίζει ράτσα και γένος για το πού θα χτυπήσει.

Στη μία περίπτωση η απώλεια έχει όνομα κι επίθετο. Στην άλλη έχει όνομα και δίπλα αντί επωνύμου, τον προσδιορισμό σου. Εκεί ο κόμπος στο λαιμό έχει μεγαλύτερη θηλιά. Όχι μόνο γιατί είναι άμεσα συνδεδεμένο με σένα κι ό,τι χάρισες, αλλά γιατί ο αποχωρισμός σας δεν ήταν κανενός επιλογή. Και δυστυχώς όση αγάπη διαθέτει ένα τετράποδο, άλλη τόση δύναμη του λείπει για να προασπιστεί τον εαυτό του.

Χωρισμός ή θάνατος, εξαφάνιση ή απώλεια πάντα η καρδιά χάνει ένα κομμάτι. Κι αυτό το κομμάτι πάντα πονάει το ίδιο.

 

 

Συντάκτης: Μένια Ντελαβέγκα
Επιμέλεια κειμένου: Πωλίνα Πανέρη