Πόσες φορές σου έχει τύχει να πέσεις έξω για άνθρωπο; Να άφησες άλλους να σε επηρεάσουν, να έμεινες μόνο στην εικόνα, στο «φαίνεσθαι» και όχι στο «είναι» του; Να άφησες τα standards της κοινωνίας αλλά και του κύκλου σου να υπερισχύσουν της δικής σου αντικειμενικής ή έστω και υποκειμενικής εκτίμησης;
Πολλές ή μία, σημασία δεν έχει. Γιατί έστω και μία φορά να σου έτυχε, ήταν και η καθοριστική, ώστε να μην αφήνεις άλλους να θολώνουν την κρίση σου, αλλά και να μην πείθεσαι από προσποιητές συμπεριφορές ανθρώπων.
Και δε σου μιλάω για γκομενική κατάσταση, αλλά για φιλική.
Ξέρεις τι θα πει, τον άνθρωπο που σήμερα πια εμπιστεύεσαι τυφλά, που είναι δίπλα σου και είσαι δίπλα του από τα πιο μικρά κι ασήμαντα, μέχρι και τα πιο μεγάλα και σοβαρά, που δε φαντάζεσαι τη ζωή σου χωρίς δαύτον έστω και για μια ημέρα, στην αρχή να τον αντιπάθησες όσο τίποτα άλλο;
Αν ναι, έλα να κλάψουμε παρέα. Αν όχι, συνέχισε να διαβάζεις για να δεις πώς η ζωή τα φέρνει καμιά φορά, και καταλήγουμε να γελάμε με τα μυαλά που κουβαλούσαμε κάποτε και με το πόσο ακράδαντη θεωρούσαμε την κρίση μας.
Όλοι οι άνθρωποι έχουμε άμυνες, και τις εκδηλώνουμε με διαφορετικούς τρόπους. Είτε με υπερευαισθησία, είτε με φαινομενικά ακλόνητη δυναμικότητα. Ο λόγος λοιπόν που αρχικά αντιπαθούσα τον άνθρωπο που σήμερα αποκαλώ κολλητό με περηφάνια κι ευλογία μαζί, είναι επειδή είναι από τους ανθρώπους που φανερώνουν την άμυνά τους με τη δεύτερη εκδοχή.
Και εννοώ το εξής, και δεν το βρίσκω παράλογο. Αυτή η δυναμικότητα, η άποψη για όλα, γενικά οι ισχυρογνώμονες άνθρωποι πάντα μου έβγαζαν κάτι σαν φόβο. Εσένα όχι; Σκέψου το ως εξής. Μέσα σε όλη αυτή την αδύνατον να γκρεμιστεί ιδεολογία που σου παρουσιάζει ο άλλος, τα πολυάριθμα επιχειρήματα για κάθε θέση που θέλει να υποστηρίξει και το πόσο ηλίθιο μπορεί να σε κάνει να νιώσεις με λίγες μόνο λέξεις, κάνοντάς σε να αμφιβάλλεις για πράγματα που τόσα χρόνια θεωρούσες ως βασικές αλήθειες, υπάρχει κάτι που δε σε πείθει. Κάπου κολλάς. Λες, δε γίνεται αυτός ο άνθρωπος να τα ξέρει όλα, να έχει τόσες γνώσεις, να είναι αλάνθαστος, τέλειος. Και το βασικότερο είναι ότι σε κάνει να νιώσεις σκουπίδι, χωρίς καν να σε βρίσει.
Κάπου εκεί είναι που νιώθεις ότι πρωταγωνιστείς σε μία κοινότυπη αμερικάνικη σειρά, όπου ο άλλος σε αδειάζει από επιχειρήματα κι απόψεις, κι εσύ καλείσαι να του τη βγεις.
Έλα όμως που δεν μπορείς. Και δεν είναι ότι δεν την έχεις βγει σε πολλούς, ίσα-ίσα, έχεις βάλει πολλά άτομα στη θέση τους, έχεις κι εσύ επιχειρήματα, και γνώσεις, και πόσα ακόμα. Μήπως τελικά ήσουν ίδιος με αυτόν τον άνθρωπο, κι αυτό ήταν που σε τρόμαξε τόσο πολύ;
Εμένα ναι. Και δεν είναι καθόλου σπάνιο φαινόμενο να μας τρομάζουν άνθρωποι που είναι ίδιοι με εμάς, κι ούτε φανερώνει κάποιο σύνδρομο κατωτερότητας ή εγωκεντρικού χαρακτήρα. Με λίγα λόγια ούτε εγωίσταρους μας κάνει, ούτε παρτάκιδες. Παρ’ το ότι είναι η δική μας φυσική άμυνα. Γιατί καλώς ή κακώς, όταν ένας άνθρωπος είναι ίδιος με σένα και το αντιλαμβάνεσαι σιγά-σιγά με τις συζητήσεις σας, νιώθεις κάτι σαν απειλή. Ότι θα πάρει τη θέση σου στην παρέα σας, ότι μπορεί να γοητεύσει με μεγαλύτερη ευκολία ανθρώπους, και άλλα πόσα «ότι».
Κάπου εκεί είναι που πρέπει να ξυπνήσεις και να αναλογιστείς τον τρόπο που σκέφτεσαι. Πάντα θα υπάρχει κάποιος που είναι χειρότερος από εμάς, και κάποιος που είναι καλύτερος. Δε μας ανήκει κανένας θρόνος, καμία θέση, για να φοβόμαστε μήπως κάποιος έρθει και μας την πάρει. Όσους ανθρώπους έχουμε στη ζωή μας και μας αγαπάνε, μας αγαπάνε επειδή είμαστε αυτοί που είμαστε, όπως κι εμείς αντίστροφα για αυτούς.
Και πίστεψέ με, είναι από τα πιο όμορφα πράγματα που μπορούν να σου συμβούν το να γνωρίσεις κάποιον καλύτερο από σένα, και το ξέρεις πολύ καλά. Έχει τόσα να σου μάθει, αλλά κι εσύ σε εκείνον αντίστροφα, κι εκεί είναι το πιο σημαντικό της υπόθεσης.
Το θέμα επίσης είναι να μπεις στη διαδικασία να γνωρίσεις κάποιον περισσότερο, μέρα με τη μέρα, βδομάδα με βδομάδα, μήνα με μήνα. Δώσε σε ανθρώπους την ευκαιρία να σε γνωρίσουν αλλά και να τους γνωρίσεις, και μη φοβάσαι να τσαλακωθείς. Γιατί έπειτα θα το κάνουν κι εκείνοι, κι αυτή η στιγμή, αποτελεί την πιο σημαντική στην πορεία μίας φιλίας: η στιγμή που θα πέσουν οι μάσκες και οι προσποιήσεις, και θα είστε ο ένας αντίκρυ στον άλλον, με τις αλήθειες σας, τις εμπειρίες σας, και με τους ίδιους σας τους εαυτούς, χωρίς τα «πρέπει» και τους στερεοτυπικούς κανόνες ευγένειας.
Η στιγμή που θα δείξεις εμπιστοσύνη στον άλλον και θα φανερώσεις και την παραμικρή σου αδυναμία, αποτελεί στιγμή εσωτερικής λύτρωσης για σένα. Και ο άλλος θα σε ακολουθήσει. Και τότε, είναι που γεννιέται μία φιλία που δε θα χαλάσει ποτέ ο,τι κι αν γίνει.
Μια φιλία καθαρή, αληθινή κι ακλόνητη.
Κι όλα αυτά, από ένα άτομο που στην αρχή είδες και σκέφτηκες από μέσα σου πόσο μαλάκας μπορεί να ‘ναι. Τέλειο;
Επιμέλεια Κειμένου Ειρήνης Μανουσαρίδου: Σοφία Καλπαζίδου
Συντάκτης: Ειρήνη Μανουσαρίδου
