Πολλές φορές αναρωτιέσαι, γιατί δε σου τυχαίνει και σένα κάτι καλό στα ερωτικά σου. Την ίδια ακριβώς στιγμή σκέφτεσαι πως δεν έχεις ορισμό για τον ιδανικό σύντροφο, πως αν σου ζητούσαν μια λίστα με κριτήρια δε θα μπορούσες να κάτσεις πρόχειρα να τη γράψεις και σ’ ένα πεντάλεπτο να τους έχεις την απάντηση έτοιμη. Οι ψυχολόγοι αναφέρουν πως συνήθως ως ιδανικό σύντροφο φωτογραφίζουμε την ιδανική εκδοχή του εαυτού μας, αυτό δηλαδή που εμείς θα θέλαμε ιδεατά να είμαστε.

Αν το καλοσκεφτούμε θα διαπιστώσουμε πως κατά κάποιο τρόπο αυτό ισχύει. Κάθε κάθε συντροφική σχέση περιλαμβάνει τρία στάδια. Τη γνωριμία, την αναγνώριση και την επένδυση. Το πρώτο στάδιο διαρκεί έως έξι μήνες και είναι η φάση που ο καθένας βγάζει τον καλύτερό του εαυτό. Το δεύτερο στάδιο διαρκεί από έξι μήνες έως δύο χρόνια που ο ένας μαθαίνει τον άλλον, γνωρίζει τα πιο ιδιαίτερα γνωρίσματά του και αρχίζουν να μπαίνουν οι βάσεις για κοινούς στόχους. Το τρίτο στάδιο είναι αυτό κατά το οποίο οι σύντροφοι προχωρούν σε μια πιο σταθερή δέσμευση. Σε όλα τα στάδια ανεξαιρέτως, υποσυνείδητα κρίνουμε τον σύντροφό μας με βάση αυτά που θεωρούμε εμείς σωστά.

Όλα, λοιπόν, είναι θέμα οπτικής ως προς το πώς βλέπουμε τον εαυτό μας και τι προσδοκίες έχουμε από αυτόν. Αν θεωρούμε πως είμαστε ιδιαίτερα όμορφοι, ο σύντροφος που θα μας γοητεύσει πιθανόν να είναι αντάξιος του καθρέφτη του εαυτού μας. Εξυπνάδα και μόρφωση είναι επίσης δύο βασικά χαρακτηριστικά που θα θέλαμε να έχουμε εμείς, άρα και ο σύντροφός μας. Η λίστα σχετικά με το τι ορίζει καθένας ως ιδανικό είναι μεγάλη και περιλαμβάνει αρκετά χαρακτηριστικά. Είναι όμως όλα αυτά πραγματικά υποκειμενικά;

Πολλές φορές η εικόνα που πλάθουμε ως ιδανική για τον εαυτό μας περιλαμβάνει αρκετές συμπεριφορές που σχετίζονται άμεσα με τα κοινωνικά πρότυπα. Δημιουργούνται νόρμες και καλούπια συμπεριφοράς που καλούμαστε να ακολουθήσουμε. Ένα παράδειγμα είναι η κοινωνική εικόνα που θέλουμε να έχουμε. Θέλουμε να είμαστε πλήρως αποδεκτοί από το σύνολο των ανθρώπων με τους οποίους ερχόμαστε σε επαφή. Καθόλου τυχαίο, λοιπόν, ότι δε θα μας περάσει απαρατήρητο αν κάτι τέτοιο ισχύει και για τον σύντροφό μας. Ένα εξίσου σημαντικό στοιχείο είναι πως θέλουμε να μας εγκρίνει η οικογένεια του συντρόφου μας και φυσικά και το αντίστροφο. Τι σημαίνει αυτό; Ότι το να είμαστε αρεστοί στα οικεία άτομα μας παρέχει μια συναισθηματική ασφάλεια, θεωρώντας πως έτσι θα υπάρχει η δυνατότητα να συγχωρεθούν τυχόν λάθη.

Οι ψυχολόγοι ονομάζουν αυτή τη στάση ανακλητική επιλογή συντρόφου. Ο Kernberg αναφέρει «Η εμπειρία του έρωτα και των σχέσεων που βιώνεται από ένα πρόσωπο καθρεφτίζει τις αναπτυξιακές περιπέτειες των ενδοψυχικών του σχέσεων όταν ήταν παιδί.». Μαθαίνουμε, λοιπόν, να συγχωρούμε τα ελαττώματα των γονιών, όπως ακριβώς θα θέλαμε να κάνει και με εμάς ο σύντροφός μας. Η φωτογραφία, λοιπόν, του ιδανικού βασίζεται στον πατέρα και τη μητέρα μας, τη μεταξύ τους σχέση και τη δική μας μαζί τους.

Η διαίσθηση και τα συναισθήματα λειτουργούν αυτόματα και ταχύτερα, κάνοντας πέρα τη λογική επεξεργασία. Υποσυνείδητα επιλέγουμε έναν σύντροφο με χαρακτηριστικά παρόμοια με τα δικά μας ή των γονιών μας. Έτσι, αναπτύσσουμε οικειότητα και εμπιστοσύνη πιο εύκολα και συνεπώς θετική στάση απέναντί του. Πολύ απλά μας έλκει ό,τι θεωρούμε γνώριμο και στα μάτια μας φαντάζει πιο ελκυστικό.

Η θεωρία λέει ότι τα ετερώνυμα έλκονται. Ίσως αυτό να ισχύει και να έχει μεγαλύτερη δόση ρίσκου και μαγείας ταυτόχρονα. Η άλλη πλευρά είναι τα ομώνυμα που πιθανόν να μας παρέχει μεγαλύτερη συναισθηματική ασφάλεια. Θέμα επιλογής και τα δυο, όπως και το τι ορίζουμε ιδανικό.

Συντάκτης: Ειρήνη Αγρίτη
Επιμέλεια κειμένου: Βασιλική Γ.