Είναι αυτή η φωνή μέσα μας που πολλές φορές κάνει θόρυβο στο μυαλό μας. Είναι εκείνο το συναίσθημα που κάνει το στομάχι μας να σφίγγει, αυτό το αόρατο χέρι που μας φρενάρει όταν θέλει να μας επιστήσει την προσοχή και να μας δείξει πως κάτι δεν πάει καλά. Είναι η φωνή της λογικής που πηγάζει από μέσα μας και προσομοιώνει συχνά εκείνη της κολλητής ή του κολλητού που θα μας δώσει συμβουλή. Το λένε ένστικτο ή προαίσθημα και σχεδόν πάντα βγαίνει αληθινό! Και η αλήθεια είναι πως υπάρχουν λόγοι που κάνει την εμφάνισή του. Λόγοι που συνήθως προσπαθούμε να αγνοήσουμε, να παραβλέψουμε ή να βάλουμε στην άκρη λέγοντας στον εαυτό μας το «έλα μωρέ δεν είναι κάτι», ταυτόχρονα όμως μέσα μας κάτι αρνείται να συμβιβαστεί. Και ευτυχώς δηλαδή γιατί κατά κόρον δε μας διαψεύδει.
«Το ένστικτο είναι η εγγενής τάση ή ορμή ενός ζωντανού οργανισμού προς την κατεύθυνση συγκεκριμένων συμπεριφορών ή αντιδράσεων, υπό συνθήκες. Αυτή η τάση προϋπάρχει της μνήμης που προκύπτει από τη μάθηση, και παραμένει αναλλοίωτο χαρακτηριστικό ενός βιολογικού είδους». Ο Κεν Πέλλερ, καθηγητής ψυχολογίας, σε μια έρευνα που το Πανεπιστήμιο του Northwestern έφερε μέσω του ηλεκτρονικού περιοδικού Nature Neuroscience, ισχυρίζεται πως τελικά το ένστικτό μας πολύ σπάνια κάνει λάθος. Οι αποφάσεις που παίρνονται βάσει ενστίκτου και διαίσθησης σπάνια βγαίνουν λανθασμένες και αυτό γιατί βασίζονται κυρίως σε υποσυνείδητες αναμνήσεις. Αυτές οι αναμνήσεις -που ωστόσο δεν μπορούν να ανακληθούν στο συνειδητό- είναι και εκείνες που αποτελούν την εσωτερική μας γνώση για κάτι, που ενδεχομένως μας οδηγεί στο να πάρουμε αποφάσεις. Μια εσωτερική γνώση, άγνωστη για εμάς, αλλά με ιδιαιτέρα σημαντικό ρόλο στις καθημερινές μας αποφάσεις καθώς και στη δρομολόγηση των επόμενων ενεργειών μας.
Αν το μέσα σου λοιπόν, σου λέει πως κάτι συμβαίνει, μην το αγνοείς. Συμβαίνει. Και αυτό έχει επέκταση τόσο στις καθημερινές μας σχέσεις όσο και στις περιπτώσεις που αντιλαμβάνεσαι πως κάτι δεν πάει καλά με το γύρω περιβάλλον. Μια ασυνήθιστη συμπεριφορά του σώματός μας. Ένα αδιόρατο αίσθημα κινδύνου το βράδυ που περπατάς στο δρόμο ή μια ανατριχιασμένη ραχοκοκαλιά κάθε που βρίσκεσαι σε έναν συγκεκριμένο χώρο. Η αίσθηση των ελάχιστα ανεβασμένων παλμών στο άκουσμα ενός ονόματος που, δεν ξέρεις γιατί μα, κάτι ενδόμυχα σου λέει «κράτα και μια πισινή». Η στιγμή εκείνη που το αίσθημα της αυτοπροστασίας ή της προστασίας προς κάποιον άλλο θα βγει αυθόρμητα, για να προστατευτείς ή να προστατεύσεις από τον κίνδυνο.
Το πρόβλημα με το ένστικτο είναι πως δεν μπορούμε να το συνδέουμε με τη λογική. Συχνά λέμε πως είναι ένα «ταλέντο» που το έχουμε όλοι μέσα μας, άλλοι περισσότερο κι άλλοι λιγότερο και συνδέεται με το συναίσθημα. Φράσεις όπως «δες το λογικά» ή «μην αφήνεις το συναίσθημα να σε παρασύρει» ίσως να μην είναι όσο έξυπνες ακούγονται. Κατευνάζουν την πρώτη ενστικτώδη αντίδρασή μας και προκαλούν μια κάποια εσωτερική σύγχυση. Το ένστικτο για κάποιο ανεξήγητο λόγο σε οδηγεί αυτόματα στο να γνωρίζεις τη σωστή απάντηση, ακόμα και αν δε σου έχει ξαναδοθεί το μάθημα εμπειρικά ποτέ.
Είτε το βαφτίζουμε έκτη αίσθηση, είτε προαίσθημα, είτε διαίσθηση το σίγουρο είναι ένα: Σχεδόν πάντα βγαίνει αληθινό και η ασυνείδητη αυτή γνώση, όπως έχουν αναφέρει αρκετές μελέτες, είναι κομμάτι που συνειδητά έχει συλλέξει ο εγκέφαλός μας αποθηκεύοντας πληροφορίες οι οποίες ανακαλούνται την κατάλληλη στιγμή για να μας δώσουν την εκάστοτε βοήθεια που έχουμε ανάγκη. Δεν είναι λοιπόν χάρισμα ούτε μαγική δύναμη αλλά μια καταπληκτική λειτουργία του εγκεφάλου μας. Με λίγα λόγια δεν ξέρουμε ούτε εμείς οι ίδιοι πόσα ξέρουμε, μέχρι τη στιγμή που η αποθηκευμένη αυτή γνώση εμφανίζεται με κάποια αφορμή και μας προειδοποιεί.
Η διαίσθηση μας βοηθάει να πάρουμε μια απόφαση που σε άλλη περίπτωση θα χρειαζόταν χρόνο. Δεν κοιμάται ποτέ και μπορεί να μας κρατήσει σε εγρήγορση ακόμα και όταν εμείς κοιμόμαστε. Μας χαρίζει κάτι που λέγεται ενσυναίσθηση κάνοντάς μας κοινωνικά ευαισθητοποιημένους και περισσότερο ευφυείς συναισθηματικά. Και μας σώζει, θα λέγαμε, από κάποιες καταστάσεις που μπορούσαν άνετα να μας οδηγήσουν σε δυσμενείς καταστάσεις. Με λίγα λόγια: Το ξέρω, δεν ξέρω πώς το ξέρω όμως ξέρω ότι είναι το σωστό. Και ξέρω επίσης πως με καταλαβαίνετε!
Θέλουμε και τη δική σου άποψη!
Στείλε το άρθρο σου στο info@pillowfights.gr και μπες στη μεγαλύτερη αρθρογραφική ομάδα!
Μάθε περισσότερα ΕΔΩ!
Συντάκτης: Εμμανουέλα Μπερτάκη
Επιμέλεια κειμένου: Μαρία Ρουσσάκη
Επιμέλεια κειμένου: Μαρία Ρουσσάκη
