Θα το αντιμετωπίσουμε όλοι οι γονείς. Το ξέρουμε αλλά το φοβόμαστε. Προσπαθούμε να προετοιμαστούμε διαβάζοντας ή ρωτώντας  γνωστούς και φίλους που το έχουν περάσει αλλά -κακά τα ψέματα- όταν φτάσει η ώρα για αυτή τη συζήτηση με τα παιδιά μας υπάρχει αμηχανία και αγωνία.

Ο λόγος περί έρωτα. Τα παιδιά του σήμερα με πλήθος από εικόνες και προσλαμβάνουσες, σίγουρα πολύ νωρίτερα από το παρελθόν, εκφράζουν απορίες ή φτάνουν σε αναζητήσεις. Ως εκ τούτου, σύμφωνα με τους ειδικούς, η συζήτηση που αφορά στη σεξουαλικότητα έχει αξία να ξεκινήσει νωρίς και να κλιμακωθεί σταδιακά ακολουθώντας την ανάπτυξη του παιδιού και τον βαθμό ωριμότητάς του.

Αν αυτό συμβεί, η όλη διαδικασία των ερωταπαντήσεων, θα γίνει με φυσικότητα και χωρίς άγχος. Αυτό έχει ακόμα μεγαλύτερη αξία όταν φτάσει η στιγμή το παιδί να αισθανθεί την πρώτη του διέγερση, κατάσταση που μπορεί να ποικίλει ηλικιακά, αλλά που συνήθως προκύπτει στην πρώτη σχολική ηλικία, δηλαδή περίπου από τα 5 ως τα 8 χρόνια.

Η στιγμή αυτή, αποτελεί μια πρωτόγνωρη αίσθηση για τα παιδιά, που δυνητικά μπορεί να τα αγχώσει, να τα κάνει να ντραπούν και να μην μπορούν να εξηγήσουν τι τους συμβαίνει. Όλα αυτά θα αποφευχθούν σε σημαντικό βαθμό αν από νωρίς έχει γίνει η κατάλληλη προετοιμασία. Σύμφωνα με έρευνες, η προετοιμασία του παιδιού για τη διερεύνηση της σεξουαλικότητας, η εισαγωγή του στον κόσμο της και η επίλυση των αποριών του έχει νόημα να ξεκινάει νωρίς.

Έτσι, αρχίζοντας από το πρώτα έτος και φτάνοντας στο πρώτο στάδιο τα δύο έτη, τα νήπια, θα πρέπει να ξέρουν να ονομάζουν τα μέρη του σώματός τους, συμπεριλαμβανομένων των γεννητικών οργάνων, καθώς και να έχουν σαφή διάκριση των φύλων. Επίσης σε αυτή τη φάση, που ξεκινά από το παιδί η εξερεύνηση του σώματός του είναι η ιδανική στιγμή να αντιληφθεί την αξία της ιδιωτικότητας, χωρίς σε καμία περίπτωση να ντραπεί για αυτό που κάνει. Με τον τρόπο αυτό, θα αντιληφθεί ότι η προστασία της ιδιωτικότητας είναι σημαντική και θα πρέπει να είναι και απαραβίαστη.

 

 

Στην επόμενη ηλικιακή φάση, στην προσχολική ηλικία από τα δύο ως τα τέσσερα χρόνια ενός παιδιού, είναι καλή στιγμή για να αποκτήσει μια εικόνα που αφορά στη διαδικασία της σύλληψης και της αναπαραγωγής, αφού τα παιδιά σε αυτή τη φάση ζωής δείχνουν μεγαλύτερο ενδιαφέρον για τα μωρά και την εγκυμοσύνη παρά για τη διαδικασία του έρωτα. Η συμβουλή των ειδικών είναι αυτό να γίνει με αναφορά στη δική τους γέννηση, με τρόπο τρυφερό.

Και φτάνουμε κάπως έτσι σε εκείνη την ηλικία που τα παιδιά αρχίζουν να αποκτούν ενδιαφέρον και απορίες για την ίδια τη διαδικασία της ερωτικής επαφής, αφού θεωρητικά είναι η φάση που έχουν και τα ίδια ανησυχίες. Από τα πέντε ως τα οκτώ τους χρόνια, οπλισμένοι με ειλικρίνεια, φυσικότητα και τρυφερότητα, είναι μια καλή στιγμή οι γονείς να εξηγήσουν όσο πιο απλά γίνεται την κανονικότητα αυτού που τα παιδιά τους νιώθουν, απαλλάσσοντάς τα από ενοχή για το συναίσθημα και ταυτόχρονα απενοχοποιώντας την αίσθηση ικανοποίησης που μπορεί να τους προσφέρει.

Είναι επίσης σημαντικό στο στάδιο αυτό να τεθούν και οι δικλείδες που θα τα κρατήσουν προστατευμένα στο μέλλον. Έχει δηλαδή σημασία να αντιληφθούν ότι δεν επιτρέπουμε να μας αγγίζουν σε συγκεκριμένα μέρη του σώματός μας άγνωστοι και ότι αντιδρούμε σε οποιαδήποτε κατάσταση μάς κάνει να νιώθουμε άβολα έστω και κατ’ ελάχιστον.

Σημαντικό είναι να διευκρινιστεί ότι η διαδικασία της συνεύρεσης είναι φυσιολογική, όμως σε κάθε περίπτωση χρειάζεται ωριμότητα και αφορά σε ενήλικες. Έτσι θα κατανοήσουν ότι έπονται ακόμα πολλές αλλαγές στο σώμα τους και στην προσωπικότητά τους για να φτάσουν στο κατάλληλο σημείο ωριμότητας. Στο μεσοδιάστημα αξίζει να ξέρουν ότι μπορούν να σας εμπιστευτούν και να λύσουν μαζί σας τις απορίες τους κι όχι μέσω αναξιόπιστων πηγών, όπως το διαδίκτυο ή οι συζητήσεις με φίλους.

Όλα τα παραπάνω φυσικά, προσαρμόζονται ανάλογα με την προσωπικότητα και τον χαρακτήρα κάθε παιδιού, τις ιδιαίτερες αγωνίες που μπορεί να εκφράσει, αλλά και τη σχέση που έχει δομηθεί ήδη ανάμεσα σε αυτό και στους γονείς. Οι κώδικες επικοινωνίας είναι μοναδικοί και πολλές φορές το ένστικτο μπορεί να μας καθοδηγήσει με μεγαλύτερη ασφάλεια από όποια συμβουλή ειδικού.

Επομένως, ας είμαστε έτοιμοι να κάνουμε τη συζήτηση που σίγουρα θα προκύψει, με πίστη στο ένστικτο και στην αγάπη για τα παιδιά μας.

 

 

Πηγές

1. https://healthfinder.gov/HealthTopics/Category/parenting/healthy-communication-and-relationships/talk-to-your-kids-about-sex#the-basics_

2. https://www.heysigmund.com/kid-needs-know-age-age-guide-sex-education/

 

Συντάκτης: Μαριάννα Πολένα
Επιμέλεια κειμένου: Βασιλική Γ.