Όσο πιο τελειομανείς τόσο πιο ενοχικοί

Πιάνω τον εαυτό μου ν’ αναρωτιέται αν υπάρχει άνθρωπος που να μη νιώθει ντροπή, ενοχικότητα ή να μην είναι τελειομανής. Κι αυτό γιατί η ίδια η καθημερινότητα πλέον μας σπρώχνει προς αυτές τις κατευθύνσεις. Σαν η ίδια μας η ζωή να μας πιέζει να είμαστε τέλειοι, να τα κάνουμε όλα σωστά, να αποδίδουμε παντού στο έπακρο, να διαθέτουμε το αλάθητο, σαν να μη μας αφήνει να είμαστε απλοί άνθρωποι. Είναι όμως η ζωή που μας παρασύρει ή ο ίδιος μας ο εαυτός;

Η ενοχικότητα κι η τελειομανία αποτελούν χαρακτηριστικά προσωπικότητας, τα οποία μόνοι μας γεννούμε αλλά κι αλλάζουμε. Έννοιες λεπτές, οι οποίες όταν βιώνονται στη μη υπερβολή τους λειτουργούν κι ως κινητήριοι παράγοντες, για να γίνουμε καλύτεροι. Βάζουμε τα δυνατά μας να πέτυχουμε το καλύτερο δυνατό που θέλουμε, ώστε να μην απογοητευτούμε. Να αγγίξουμε την τελειότητα που έχουμε πλάσει στο μυαλό μας. Αν μένουμε εκεί είναι όλα οκ. Αν όμως οι σκέψεις και τα συναισθήματά μας ξεφεύγουν, κι όταν δεν αγγίζουμε το τέλειο κατηγορούμε ανελέητα τον εαυτό μας και τον τιμωρούμε, τότε σίγουρα έχουμε χάσει το νόημα.

Η ενοχικότητα κουράζει ψυχικά. Σαν να έχουμε διαρκώς έναν δικαστή μέσα μας, ο οποίος μας επιρρίπτει όλες τις ευθύνες κι εμείς πρέπει να απολογούμαστε διαρκώς. Ο δικαστής αυτός δεν είναι άλλος απ’ τον ίδιο μας τον εαυτό, ο οποίος αυτομαστιγώνεται και με τις ευλογίες μας μάλιστα. Δεν είναι άδικο; Δεν είναι κρίμα, να κατηγορούμε εμάς και να νιώθουμε πως φταίμε για όλα τα απτά μα κι ιδεατά; Κι αυτά τα ιδεατά είναι το τέλειο που έχουμε στο μυαλό μας.

Έτσι έρχεται και δένει η τελειομανία, η οποία αναπτύσσει μια τραυματική σχέση αλληλεξάρτησης με την ενοχικότητα. Η μια κόβει κι άλλη ράβει. Η τελειομανία μοιάζει σαν να έχουμε διαρκώς έναν κριτή μέσα μας, ο οποίος μας εξαναγκάζει να τηρήσουμε όλα τα πρέπει που ο ίδιος θέτει και να τα υπηρετήσουμε πιστά, χωρίς παρεκκλίσεις. Κι αν βέβαια ξεφύγουμε απ’ τα πρέπει του, μας κατηγορεί και μας μειώνει, με αποτέλεσμα να νιώθουμε τύψεις, υπεύθυνοι κι εν τέλει κουρασμένοι. Κι όπως καλά πιστεύετε και πάλι ο κριτής αυτός είναι ο ίδιος μας εαυτός.

Η τελειομανία παίρνει τροφή απ’ την ενοχικότητα και το αντίστροφο. Χωρίς τη μια δεν είναι το ίδιο η άλλη. Κι είναι απόλυτα φυσιολογικό, γιατί πώς θα κατηγορήσουμε διαφορετικά τον εαυτό μας, αν δε θέλουμε κι οι ίδιοι να είναι όλα τέλεια κι αψεγάδιαστα; Το θέμα είναι πως είναι ψυχοφθόρο και δε μας προσφέρει απολύτως τίποτα κανένα απ’ τα δυο.

Το θέμα είναι επίσης, να συνειδητοποιήσουμε πως όχι μόνο δεν υπάρχει η τελειότητα, που ακούγεται πλέον κλισέ, μα πως κανένας ποτέ δε θα γίνει τέλειος, ποτέ κάνεις δε θα είναι αλάνθαστος και ποτέ κανείς δε θα είναι ολόσωστος προς όλους και σ’ όλα. Η τελειότητα υπάρχει, μα είναι ιδεατή κι άπιαστη. Ας αφήσουμε τους άλλους να περιμένουν τον ουρανό με τ’ άστρα απ’ εμάς, κι ας τους δείξουμε πολύ ωραία μέχρι που φτάνουμε. Κι εκεί που φτάνουμε, αυτό ας γίνει το τέλειο για εμάς.

Είναι δύσκολο να μην έχουμε προσδοκίες, μα αξίζει το κόπο. Αν μειώσουμε τις υπερβολικές προσδοκίες μας για το τέλειο και ας σταματήσουμε να νιώθουμε τύψεις για όλα, θα κάνουμε τα πάντα καλύτερα, ακριβώς γιατί δε θα περιμένουμε και πολλά, δε θα πιεζόμαστε, δε θα αγχωνόμαστε γι’ αυτό. Απλώς θα το καταφέρνουμε, όντες ξεκούραστοι. Γιατί όλοι όσοι είμαστε τελειομανείς, έχουμε την τάση πολλές φορές να νιώθουμε ενοχές πριν καν καταβάλλουμε προσπάθεια για κάτι, διότι πιστεύουμε εκ των προτέρων πως δεν είμαστε αρκετά ικανοί γι’ αυτό. Οπότε όταν ολοκληρώσουμε την προσπάθειά μας, πώς θα είμαστε ικανοποιημένοι;

Ο εαυτός μας όμως έχει ανάγκη κι από κανένα μπράβο καμιά φορά. Μπούχτισε από κατηγορίες και τύψεις συνεχώς. Κι εδώ που τα λέμε, τύψεις γιατί να νιώσουμε; Επειδή είμαστε άνθρωποι και δεν μπορούμε να πιάσουμε μια ιδέα, γιατί είπαμε πως περί ιδέας πρόκειται η τελειότητα. Ας γίνουμε υποστηριχτές του εαυτού μας και οι μεγαλύτεροι θαυμαστές του, γιατί δε θα το κάνει κανένας άλλος όπως εμείς οι ίδιοι. Και κάνεις δεν είναι υποχρεωμένος, είμαστε όμως εμείς. Ας του προσφέρουμε λίγη ηρεμία, χωρίς άγχος και πίεση, χωρίς συναισθηματικές επιβαρύνσεις. Προσπαθεί από μόνος του πάντα για το καλύτερο δυνατό!

Θέλουμε και τη δική σου άποψη!

Στείλε το άρθρο σου στο info@pillowfights.gr και μπες στη μεγαλύτερη αρθρογραφική ομάδα!

Μάθε περισσότερα ΕΔΩ!