Το πρόσωπο που δεν έμαθε να γελά. Το πρόσωπο που δε θέλει να αφήνεται για να νιώσει. Εκείνο το πρόσωπο με το παγερό βλέμμα που θα προτιμήσει να αποδοκιμάσει κάθε επαφή πριν καν τη δοκιμάσει. Το όνομα «Σκρουτζ» είναι συνυφασμένο με την τσιγκουνιά όπως πολύ εύστοχα περιέγραψε ο Τσαρλς Ντίκενς στο αριστούργημά του. Την τσιγκουνιά όμως σε όλα τα επίπεδα, όχι μόνο στην τσέπη, σε κάθε πτυχή της ζωής μα κυρίως στο συναίσθημα. Κι αν σου λέγανε πως ανάμεσά μας υπάρχουν, ζουν και βασιλεύουν άπειροι «Σκρουτζ» που αγαπήθηκαν από καρδιές που ξέρουν να αγαπούν; Κι όμως δεν υπάρχει καρδιά που να μη γνώρισε τον δικό της «Σκρουτζ» σε χαρακτήρα.

Για να μπεις στο νόημα πιο εύκολα, μπορείς να φέρεις στο μυαλό σου σχέσεις από τις οποίες έφυγες ή έληξαν άδοξα γιατί απλούστατα δεν πήρες, δεν έλαβες ανταπόκριση στο συναίσθημα. Πήγαινε πίσω σε αναμνήσεις ανθρώπων που αγάπησες επενδύοντας κομμάτι της καρδιάς σου. Δεν έχει σημασία αν έφυγες από αυτές σχετικά νωρίς ή αφότου γεύτηκες επανειλημμένα την κρυάδα μια τσιγκούνας καρδιάς. Εξάλλου το νωρίς είναι σχετικό κι έχει να κάνει με τις αντοχές και τις αντιστάσεις του καθενός. Ο χαρακτήρας «Σκρουτζ» που η καρδιά σου αγάπησε κάποτε είναι υπαρκτό πρόσωπο, κατοίκησε μέσα της και την πάγωσε έστω και προσωρινά.

Ερωτεύτηκες λοιπόν τον δικό σου «Σκρουτζ» ενώ είχες δείγματα από την αρχή πως το να νιώθει και να το να εκφράζεται δεν είναι το ατού αυτού του ιδιόμορφου χαρακτήρα. Περί αντικειμενικότητας ο λόγος, το φταίξιμο δεν ανήκει πάντοτε στην άλλη πλευρά. Βλέπεις οι «τσιγκούνηδες» στην καρδιά φροντίζουν άθελά τους βέβαια να κάνουν εμφανή τα σημάδια από πολύ νωρίς. Επομένως το να αποδώσεις την ευθύνη αποκλειστικά στην παγωμένη καρδιά είναι λάθος. Από την άλλη ίσως και να την πάτησες θεωρώντας τον εαυτό σου ικανό να ζεστάνει μια καρδιά που αντιστάθηκε. Ίσως και να πίστεψες πως εσύ θα ήσουν το πρόσωπο που με τη δική του συνεισφορά θα έκανε τη διαφορά.

Είναι δελεαστικό να μπορέσεις να κάνεις έναν άνθρωπο να ανοιχτεί μέσα από τη δική σου αγάπη. Δε λέω, είναι κάτι που θα σου δώσει τεράστια ανταμοιβή αν το πετύχεις. Έλα όμως που οι λεγόμενοι «Σκρουτζ» δε συγκινούνται ούτε από λέξεις αλλά ούτε από ενθουσιώδεις εκδηλώσεις αγάπης κι έρωτα. Σου έδωσαν αλλά με το σταγονόμετρο. Μέτρησαν καθημερινά τα λόγια τους μην τυχόν και δείξουν κάτι περισσότερο από αυτό που στο δικό τους μυαλό αποτελούσε το καθημερινό όριο ανάληψης συναισθήματος. Δοκίμασες αλλά σε μικρές μπουκίτσες, τόσο μικρές ώστε να μη βαρυστομαχιάσεις στο τέλος του γεύματος.

Κι έφαγες τα μούτρα σου προσπαθώντας ατέρμονα να δείξεις πόσο όμορφο είναι να σε αγαπούν ιδιαίτερα χωρίς ανταλλάγματα. Τι κι αν κάθε φορά θεωρούσες πως θα ήταν και μια νέα αρχή; Τι κι αν πίστευες πως τα δικά σου «σ’ αγαπώ» είναι ικανά να εισχωρήσουν σε μια εκ των πραγμάτων παγωμένη καρδιά; Μάταια όλα για κάποιον που τσιγκουνεύεται στο συναίσθημα. Και στην τελική δε ζήτησες σκηνές απόλυτης λατρείας και θεοποίησης.

Το να προσπαθείς να αλλάξεις τη νοοτροπία ενός ανθρώπου τύπου «Σκρουτζ» περί σχέσεων και δοτικότητας, είναι σαν να αλλάζεις ρούχα μετά από έντονη γυμναστική χωρίς να έχεις κάνει μπάνιο. Πόσο να καλύψεις την κόπωση και την εξάντληση απλώς με ένα σετ καθαρά ρούχα; To ίδιο συμβαίνει και με τη συγκεκριμένη προσωπικότητα. Κάθε φορά που θα κάνεις κάποια νύξη ή που θα διατυπώσεις ένα τύπου παράπονο για την εκδηλωτικότητά του, θα φας τα μούτρα σου σε μετωπική σύγκρουση στην ήδη παγωμένη κι ανέκφραστη όψη που θα έχεις απέναντί σου.

Δεν υπάρχει καρδιά που να μη γνώρισε το δικό της «Σκρουτζ» αλλά το θέμα είναι να έμαθε και κάτι από όλη αυτή τη δοσοληψία. Να έμαθε πως οι άνθρωποι που βλέπουν τις σχέσεις σαν εμπορικές συναλλαγές με πάρε και δώσε υπό συνθήκες δύσκολα στεριώνουν σε μακροχρόνιες σχέσεις εκτός κι αν βρουν τον «μάστορά» τους. Ο «όμοιος ομοίω αεί πελάζει» του Πλάτωνα βρίσκει την εφαρμογή του εδώ. Η τσιγκουνιά στην αγάπη και τις σχέσεις δύσκολα βρίσκει γιατρειά.

Και πώς καταλήγεις λοιπόν όταν έχεις καταλάβει πως είσαι το ταίρι ενός προσώπου τύπου «Σκρουτζ»; Δυο είναι τα τινά. Η μια περίπτωση είναι να αποχωρήσεις όσο πιο νωρίς γίνεται για να μη κλαίτε στο τέλος και οι δυο, ο καθένας βέβαια για τους δικούς του λόγους. Εσύ γιατί δεν αγαπήθηκες ενώ έδωσες πολλά κι η άλλη πλευρά γιατί μέσα από το θέατρο του παραλόγου θεώρησε πως δεν εκτιμήθηκαν τα όσα –έστω και λιγοστά– έκανε για σένα. Η άλλη περίπτωση είναι να μεταλλαχθείς κι εσύ σε αυτό που μισείς. Να γίνεις με τον καιρό το είδωλο του «Σκρουτζ» και να πάψεις μέρα με τη μέρα να δίνεις και να δείχνεις τα συναισθήματά σου αποκαμωμένος από την υπερπροσπάθεια να γίνει το αντίθετο.

Καρδιές που δεν ξέρουν τι θέλουν, καρδιές που αναζητούν ίσως το τέλειο και καρδιές που φοβούνται ή που ποτέ δε μάθανε να δίνουν. Γεμάτες οι τσέπες από συγκρατημένο συναίσθημα περιμένοντας μόνο τις εκπτώσεις για να δώσουν. Είναι ίσως από τις ελάχιστες φορές που η ποιότητα είναι εξίσου σημαντική με την ποσότητα. Η επιλογή είναι δική σου.

Συντάκτης: Μαίρη Σάμου
Επιμέλεια κειμένου: Βασιλική Γ.