Είμαι σίγουρος πως έχεις αναρωτηθεί πολλές φορές πώς γίνεται μερικές αισθητηριακές εμπειρίες να σχετίζονται με συγκεκριμένα ερεθίσματα. Πώς γίνεται κάποιες φορές ο εγκέφαλος να σου δίνει την αίσθηση ενός οργασμού -περίπου όμοιου μ’ εκείνον τον ερωτικό- μ’ ένα ταυτόχρονο μυρμήγκιασμα του κεφαλιού; Κι αν σκέφτεσαι ότι μερικά πράγματα δε συγκρίνονται μεταξύ τους, έχεις τα δίκια σου. Αλλά σκέψου τη διαφορά στο ν’ ακούς χαλαρωτική ή την αγαπημένη σου μουσική και στο να’ χεις αγκαλιά τον αγαπημένο σου.

Εμπειρία ή μία στιγμή μ’ ένα αίσθημα υπέρτατης χαλάρωσης του κεφαλιού και του λαιμού που μερικές φορές φτάνει μέχρι τη σπονδυλική στήλη, τα άκρα σου ή άλλα μέρη του σώματός σου. Αίσθηση, η οποία εξαρτάται απ’ την ένταση της στιγμής. Αίσθηση που σε κάνει να νιώθεις έντονο ρίγος ή ανατριχίλα. Κι αν το ρίγος είναι μία αντίδραση που απαντάει στο κρύο, κάτι πιο ζεστό συμβαίνει στο μυαλό σου όταν ακούς την αγαπημένη σου μουσική κι αυτό κάνει και τον εγκέφαλό σου ξεχωριστό.

Κάθεσαι αναπαυτικά στον καναπέ ή στο κρεβάτι σου κι έχεις τ’ ακουστικά στ’ αφτιά σου. Πιάνεις τον εαυτό σου να χάνεται στους στίχους και τη μελωδία ενός τραγουδιού και την ίδια στιγμή νιώθεις τις τρίχες των ποδιών ή των χεριών σου να σηκώνονται. Μη σου κάνει εντύπωση. Βιώνεις κάτι σπάνιο και μοναδικό. Και σύμφωνα μ’ έρευνες ανήκεις σ’ εκείνο το 55% των ανθρώπων που βιώνουν ένα ευχάριστο ρίγος τη στιγμή που απολαμβάνουν τη μουσική τους.

Δεν είναι όμως πραγματικά περίεργο; Γιατί σου συμβαίνει κάτι τέτοιο; Ψάξαμε μία απάντηση και βρεθήκαμε μπροστά σε μια πρόσφατη μελέτη, η οποία έδειξε πως η η μουσική ενεργοποιεί τα κέντρα ευχαρίστησης και ανταμοιβής του εγκεφάλου. Και συνεχίσαμε τα βήματά μας στην νευροεπιστήμη και την εξέλιξη μ’ ένα “Bonjour” από νευροεπιστήμονες της Γαλλίας που αναφέρονται σε αρχέγονα κυκλώματα του εγκεφάλου που είναι απαραίτητα για την επιβίωσή σου. Κυκλώματα που εμπλέκονται σε παρακινητικές συμπεριφορές, όπως ο έρωτας, η τροφή, τα χρήματα και φυσικά η επεξεργασία της μουσικής απόλαυσης. Για να φτάσουμε μπροστά στην οξυτοκίνη που εκκρίνει ο εγκέφαλός σου τη στιγμή που απολαμβάνει τη μουσική που ακούει. Κι όχι μόνο αυτό, αλλά και σε συντονισμένα κύματα εδαφικής άμυνας, γιατί η μουσική δημιουργήθηκε για να ενώσει και να προωθήσει την επιβίωση σύμφωνα με την μελέτη Thibault Chabin.

Κι αυτό σκέψου είναι μία αρχή για να μπορέσει να ξεκλειδώσει η μαγεία της βιολογίας πίσω απ’ όλο αυτό. Φαντάσου τι μπορεί να γίνεται σε μία συναυλία μεταξύ των συμμετεχόντων. Εννοούμε τον συναισθηματικό συγχρονισμό και τα μουσικά συναισθήματα που μπορεί να μεταδίδονται. Γιατί αυτό είναι ένα παζλ της μουσικής στη ζωή σου, στη ζωή μας και ένα συγχρονισμένο ρίγος που προσπαθεί να εξηγηθεί.

Όμως σύμφωνα με το Sachs αυτό είναι ένα φαινόμενο που δύσκολα μπορεί να μελετηθεί με ακρίβεια. Αυτό έχει να κάνει με τον άνθρωπο και το ρίγος που αισθάνεται σε συγκεκριμένα τραγούδια που πιθανόν είναι συνδεδεμένα με μνήμες και γεγονότα. Η ουσία όμως είναι μία. Η χαλάρωση και η απόλαυση που σου δημιουργείται. Αυτό το συναίσθημα που μπορεί μεν να παγώνει ελαφρώς το κορμί σου αλλά μ’ ένα μοναδικό τρόπο ζεσταίνει την καρδιά σου.

Συντάκτης: Αναστάσιος Καλλίας
Επιμέλεια κειμένου: Βασιλική Γ.