“Frankly, my dear, I don’t give a damn”, λέει ο Ρετ, κλείνει την πόρτα και χάνεται στην ομίχλη.
Είναι η ταινία των 10 Όσκαρ, η οποία μας έδωσε μια γυναικεία φιγούρα που έμαθε να πατά γερά στα πόδι της και να διεκδικεί μέχρι εσχάτων ό,τι επιθυμεί. Στο τέλος αποδεικνύει ότι νιώθει αυτοπεποίθηση και σιγουριά χωρίς την παρουσία ενός άντρα, παρόλο που αμφιταλαντεύεται και προσώρας νιώθει κενή.
Για πολλούς είναι η αρτιότερη ταινία όλων των εποχών, είναι η ταινία που χαρακτηρίστηκε ως επική και μεγαλειώδης και έμεινε στην ιστορία έκτοτε. Η ταινία Όσα παίρνει ο άνεμος βασίστηκε στο ομώνυμο βιβλίο της Μάργκαρετ Μίτσελ και περιστρέφεται γύρω από τη ζωή της Σκάρλετ Ο’ Χάρα, κόρη ενός πλούσιου γαιοκτήμονα στην Αμερική. Αποτέλεσε τεράστια εισπρακτική, και όχι μόνο, επιτυχία, κάτι που επισφραγίστηκε το 1998 όταν το Αμερικανικό Ινστιτούτο Κινηματογράφου την επέλεξε ως την 4η καλύτερη ταινία όλων των εποχών (μετά τον Πολίτη Κέιν, την Καζαμπλάνκα και τον Νονό).
Η Σκάρλετ Ο΄ Χάρα, μαθαίνει παραμονές του αμερικανικού εμφυλίου ότι ο εφηβικός της έρωτας θα παντρευτεί την ξαδέλφη του και στην απόγνωσή της αποφασίζει να του εξομολογηθεί τα συναισθήματά της. Αυτήκοος μάρτυρας ο Ρετ Μπάτλερ, ο οποίος προκαλεί αντιπάθεια στην απογοητευμένη νεαρή κοπέλα. Εκείνη αποφασίζει να παντρευτεί με τον κουνιάδο του έρωτά της και για κακή της τύχη μένει χήρα 2 μήνες μετά τον γάμο, κυοφορώντας το παιδί τους.Η ζωή της μπορεί να χαρακτηριστεί από ταραχώδης έως σκανδαλώδης, πάντα με τα δεδομένα της εποχής και της κοινωνίας στην οποία ζούσε.
Στην πορεία των χρόνων και μετά από σκαμπανεβάσματα, αποτυχίες και κινδύνους, η Σκάρλετ παντρεύεται τον Ρετ και ζουν στη γενέτειρά της με την οικογένειά τους. Οι διαφορετικοί τους χαρακτήρες, όσα ένιωθαν και δεν ειπώθηκαν ποτέ και μικροπαρεξηγήσεις, σε συνδυασμό με μεγάλα, θλιβερά γεγονότα που τους συνέβησαν, τους απομακρύνουν, και συναισθηματικά και πρακτικά.
Στο τέλος, σε μια από τις πιο συγκλονιστικές σκηνές που έχουν παιχτεί, η Σκάρλετ επιστρέφει στο σπίτι τους αποφασισμένη να σώσει τον γάμο της και μιλά ειλικρινά στον άντρα της, είναι όμως αργά. Ο Ρετ της ανακοινώνει ότι φεύγει και εκείνη συντετριμμένη τον ρωτά τι θα απογίνει και πώς θα καταφέρει να σταθεί στα πόδια της. Η σχεδόν κυνική απάντηση: Frankly, my dear, I don’t give a damn (πραγματικά, αγαπητή μου, δε μου καίγεται καρφί) ανατρέπει, ή αν θέλετε ανέτρεπε, όσα ξέραμε για το αίσιο τέλος σε κάθε ταινία. Εκείνο που θέλει το ζευγάρι να μένουν μαζί και να ζουν ευτυχισμένοι.
Πέραν από τα πολλά θέματα που θίγονται, το τέλος της ταινίας, και δη η φράση της Σκάρλετ καθισμένης στα σκαλιά της έπαυλής της, τελικά αύριο είναι μια καινούργια μέρα, προσφέρει πολλά παραπάνω από απλώς ένα κλείσιμο. Συμπυκνώνει όλη την αισιοδοξία και την ελπίδα που έλειπε από την ταινία. Αυτή είναι η φράση που λειτουργεί ως κατακλείδα σε μια αριστουργηματική ταινία που έμεινε στην ιστορία και για το τέλος της.
Είναι, λοιπόν, κάθε καινούργια μέρα μια νέα αρχή; Κάθε αύριο, κάθε σήμερα φέρει μαζί του και την υπόσχεση για αλλαγή;
Ναι, σίγουρα ναι.
Η μνημειώδης φράση της Σκάρλετ έχει εμπνεύσει διάφορους σχεδόν έναν αιώνα μετά. Η ταινία του Netflix με τον ομώνυμο τίτλο, τα δεκάδες βιβλία αυτοβελτίωσης ή και μυθιστορήματα που γράφτηκαν, τραγούδια και ποιήματα μεγάλων δημιουργών, αποδεικνύουν τη σημαντικότητα της ελπίδας, όχι εκείνης που πεθαίνει τελευταία μα εκείνης που παραμένει άσβεστη. Είναι η φράση που μάς κρατά ζωντανή την ελπίδα για καλύτερες μέρες, όταν υπάρχουν φορές που νιώθουμε ότι όλα μας πάνε στραβά. Όταν συμβαίνουν αναποδιές, ατυχίες, προβλήματα, κάποια μικρά, κάποια μεγαλύτερα, κάποια ασήμαντα, κάποια πιο σημαντικά, όλα εντελώς αναπάντεχα. Δεν αναφέρομαι για δυσεπίλυτα ζητήματα, ενδεχομένως μη αναστρέψιμα, αλλά για εκείνα τα μικρά συμβάντα που κάνουν τη μέρα ανυπόφορη. Εκείνες οι μικρές συμπτώσεις που επιβεβαιώνουν τη ρήση: αν ξεκινήσει κάτι στραβά θα συνεχίσει στραβά μέχρι να μην μπορεί να στραβώσει άλλο.
Σε ένα πιο γενικό πλαίσιο, κατά κοινή ομολογία, η ζωή είναι γεμάτη αποτυχίες, πόνο, πληγές, βάσανα, δυσκολίες. Αυτό είναι αναπόφευκτο. Όπως αναπόφευκτα είναι και τα συναισθήματά μας απέναντι σε τέτοιες καταστάσεις: απόγνωση, απελπισία, φόβος.
Εδώ υπάρχει ένα τεράστιας σημασίας «αλλά». Εάν εμείς συνεχίσουμε να ασχολούμαστε με όσα μας προκάλεσαν τον πόνο, είναι σαν να ρίχνουμε κι άλλο πόνο στην ανοιχτή πληγή. Δεν πρέπει να μένουμε στη μιζέρια και τη δυστυχία μας αλλά να αντλήσουμε δύναμη από τη θέλησή μας για να δούμε το αύριο με αισιοδοξία. Ο αρχικός πόνος που νιώθουμε δεν είναι επιλογή μας, είναι όμως (το αλλά που λέγαμε πριν) επιλογή μας η διαρκής ή όχι ενασχόλησή μας με αυτόν.
Κάθε φορά που έχουμε μπροστά μας μια δυσκολία, ας φέρουμε στο μυαλό μας την αισθαντική φωνή της Σκάρλετ για να συνειδητοποιήσουμε ότι υπάρχει μια φωτεινή πλευρά στη ζωή. Ας σφυρίξουμε χαρούμενα, ας χαμογελάσουμε αχνά κι ας φερθούμε ευγενικά για να νιώσουμε την απόλυτη ευδαιμονία.
Συντάκτης: Χριστιάνα Δεμέναγα
