Κανείς δεν είναι υποχρεωμένος να σ' αγαπάει επειδή είσαι ένα «καλό παιδί»

«Τα καλά παιδιά, δεν αντιμιλάν. Πνίγουν μέσα τους την οποία διαφωνία.
Τα καλά παιδιά, κάνουν υπομονή. Συνεχώς. Αλόγιστα.
Ακόμα και χωρίς να ξέρουνε τον λόγο.
Τα καλά παιδιά, όλα τα μπορούν.
Δεν υπάρχει γι’ αυτά ούτε «δεν μπορώ», ούτε όμως «δε θέλω».
Τα καλά παιδιά, είναι πάντοτε εκεί.
Δεν τους δικαιολογείται καμία απουσία.
Τα καλά παιδιά, δεν πέφτουνε, δεν κάνουν λάθη, δεν κουράζονται.
Τα καλά παιδιά δε σπάνε.
Δε δείχνουν πως πονούν.
Τα καλά παιδιά οφείλουν να έχουνε για όλα απαντήσεις…
Και έτσι, τα καλά παιδιά μια μέρα σκάσανε.
Δεν άντεξαν.
Και αρρώστησαν.
Και πέσαν στο κρεβάτι.
Και αναρωτιούνται τώρα όλοι οι γύρω τους «τι πάθανε;»
«Τόσο καλό παιδί, γιατί κατάντησε έτσι;».

-Ψυχολόγος Ελευθεριάδης Ελευθέριου

Πόσες φορές, άραγε, πίεσες τον εαυτό σου για να μπορέσει να ανταπεξέλθει σ’ όλα αυτά που έπρεπε. Πόσες φορές βγήκες μπροστά να σηκώσεις ευθύνες που δε σου αναλογούσαν. Να προσφέρεις και να διευκολύνεις άτομα και καταστάσεις κι ας πιεζόσουν εσύ παραπάνω. Έβαλες σε δεύτερη ή και τρίτη ή και τέταρτη μοίρα τον εαυτό σου για να είσαι δίπλα σε άτομα που αγαπάς. «Εσύ αντέχεις», άκουγες, «εσύ τα καταφέρνεις». Και στο έλεγαν τόσο, συχνά και τακτικά, που άρχισες με τον ίδιο ακριβώς τρόπο να αντιμετωπίζεις κι εσύ εσένα, χωρίς να σου αφήνεις περιθώρια λάθους, κούρασης κι αλλαγής.

Τα «καλά παιδιά» δίχως να το καταλάβουν, διεκπεραιώνουν υποχρεώσεις, αναλαμβάνουν ευθύνες, βγαίνουν μπροστά αλλά όχι μόνο για εκείνα, αλλά και για τους γονείς τους, τα αδέρφια τους, τα ξαδέρφια τους, τους φίλους τους ή και απλούς γνωστούς. «Αφού μπορώ να το κάνω» έλεγες «γιατί να μη βοηθήσω». Βέβαια και να βοηθήσεις, να κατανοήσεις, να στηρίξεις, να προσφέρεις, να συμπαρασταθείς. ‘Ομως, όσο κι αν πιεστείς με υπερβάλλοντα ζήλο, το κενό δε θα γεμίσει.

Η μεγάλη κατηγορία των καλών παιδιών, εκείνη η κατηγορία των ατόμων που σήκωσαν στις πλάτες τους ευθύνες και ζωές άλλων, που μόχθησαν για να βρεθεί λύση, που έζησαν για να ικανοποιούν μπας κι αισθανθούν άξιοι, αισθάνθηκαν άραγε ποτέ; Εκείνοι που το ημερήσιο πρόγραμμά τους εξαρτάται από άλλα άτομα, που χτυπάει συνέχεια το κινητό τους για να τους συμβουλευτούν και να τους ζητήσουν πληροφορίες για διάφορα θέματα, ικανοποίησαν έστω μία φορά την ακόρεστη δίψα τους για αποδοχή; Τα παιδιά εκείνα που γίνονται λογιστές, δικηγόροι, ψυχίατροι, γιατροί, δάσκαλοι έτσι ώστε να βρουν τις λύσεις σ ’άλλους που έχουν την ανάγκη τους, βρήκαν ποια είναι η δική τους;

Είναι πολύ όμορφο να προσφέρεις τη βοήθειά σου. Κατά μία έννοια μπορεί να θεωρηθεί και θεϊκό. Είναι εξίσου πολύ γλυκό το συναίσθημα να συμμετέχεις και να υποστηρίζεις τους άλλους για να βρουν τη λύση σε κάποιο ενδεχόμενο αδιέξοδολ. Επιπλέον, είναι ανθρώπινο να συμπαραστέκεσαι τόσο στις κακές, όσο και στις καλές στιγμές του συνανθρώπου σου. Αυτό, όμως, δε σημαίνει ότι μπορείς να βασίσεις την ύπαρξή σου σε αυτό. Όπως επίσης ότι δεν μπορείς να βρίσκεις πάντα την καλύτερη επιθυμητή λύση, γιατί θα έρθει η στιγμή που δε θα μπορείς και τότε, θα νιώσεις μια πλήρη αποτυχία. Δεν μπορεί όλη σου η ζωή να ετεροκαθορίζεται για να πάρει αξία, ούτε να κρύβεσαι πίσω από το πέπλο της προσφοράς. Γιατί θυματοποιείσαι, μέχρι εξαντλήσεως των αποθεμάτων.

Αφήνεις πίσω πολλά από τα θέλω σου γιατί δεν ταιριάζουν στην εικόνα που με τόσο αγώνα έχτισες και που όλοι οι γύρω σου έχουν για σένα. Το θέμα, όμως, είναι να συνειδητοποιήσεις εγκαίρως κάποια ζητήματα που προκύπτουν και, γιατί όχι, να τα αλλάξεις, για να μπορείς να είσαι καλά και να συνεχίσεις να προσφέρεις, γιατί αξίζει η προσφορά κι όχι εσύ μέσω αυτής.

Όσο και να προσπαθείς θα υπάρξει κάποια στιγμή που θα έρθει η εξάντληση και θα χαλάσουν οι καρδιές -η δική σου κι αυτού που δε βοήθησες. Δε θα ευθύνεται, όμως ο άλλος, ούτε θα είναι αχάριστος. Εσύ θα ευθύνεσαι. Εσύ για τον απλούστατο λόγο πως περίμενες κάπως μαγικά να είναι υποχρεωμένος απέναντί σου, για τις δικές σου επιλογές. Να είσαι πάντα εκεί -δεδομένος, καλός- και ξαφνικά να αλλάζουν οι ισορροπίες. Μα ποιες ισορροπίες, αυτές που δεν υπήρξαν ποτέ γιατί θεώρησες πως με την έλλειψη ορίων θα χτίσεις μια υγιή σχέση; Έτρεχες να αποδείξεις ότι καταφέρνεις τα πάντα, δεν κουράζεσαι, δεν πληγώνεσαι, ότι όλα φαντάζουν απλά για σένα. Έτρεχες και περίμενες ένα βραβείο αξίας, στο ανήθικο αυτό παιχνίδι που έστησες με τον εαυτό σου.

Οι υπερδυνάμεις σταματούν κάποια στιγμή, όμως, κι όταν δεν κάνεις οικονομία στο πώς τις διανέμεις. Δεν έχεις ούτε την ανάγκη, ούτε την υποχρέωση να αποδείξεις τίποτα και σε κανέναν, ούτε και θα σε αγαπήσει κάποιος περισσότερο αν το κάνεις. Δεν είναι υποχρεωμένος, άλλωστε. Μην μπαίνεις στη διαδικασία να βλέπεις τον εαυτό σου μέσα από άλλα μάτια, δεν είναι το ζητούμενο, ούτε ικανοποιείται κάποια βασική ανάγκη σου. Κι αν επιλέξεις να παίζεις τον ίδιο ρόλο, φθείρεσαι τόσο που με ένα άγγιγμα και μόνο του εγώ σου, πολύ εύκολα σκας, αρρωσταίνεις και παθαίνεις.