Ξέρεις πραγματικά την πόλη σου, την πόλη που ζεις αυτή τη στιγμή; Κάποιοι μπορεί να έχουμε γεννηθεί αλλού και στην πορεία της ζωής να βρεθήκαμε σε περιοχές μακριά απ’ τη γενέτειρά μας. Για ορισμένους από μας ο τόπος καταγωγής θα είναι πάντα η πατρίδα μας, η πόλη στην οποία ο αέρας είναι ο πιο δροσερός, η πόλη της καρδιάς μας. Αν όμως βρεθούμε σε νέο μέρος υπάρχει περίπτωση να νιώσουμε οικεία και να γνωρίσουμε κάθε γωνιά και ομορφιά του;

Φρόντισες από την πρώτη στιγμή να γνωρίσεις τη συνοικία σου, να περπατήσεις σε γειτονικές συνοικίες, να βγεις σε μαγαζιά για καφέ και ποτό. Μάλιστα μπορείς άνετα να τριγυρίσεις στους δρόμους χωρίς να χαθείς, αρκεί όμως αυτό για να πεις ότι ξέρεις την πόλη; Δεν πρέπει να γνωρίζεις και την ιστορία της; Πληροφορίες σχετικά με ανθρώπους που συνέβαλαν στο να δημιουργηθεί αυτό που βλέπεις εσύ σήμερα;

Κάθε πόλη έχει τη δική της ταυτότητα και το βράδυ, σε απόλυτη ησυχία, μπορείς να την αφουγκραστείς. Ίσως γιατί κανένας μας δεν έχει σκεφτεί πως και τούτη έχει αισθήματα, πως και τούτη έχει ανάγκη να την αγαπήσουν. Περιμένει, καρτερικά περιμένει να την ανακαλύψεις. Να αποφασίσεις ότι θα την κάνεις κομμάτι της ζωής σου και σαν ανοίξεις την καρδιά σου τότε ετούτη θα σε ταξιδέψει στο παρελθόν της. Αφέσου στα χέρια της και ξεκίνα να γνωρίσεις τα μουσεία της, να γνωρίσεις μέσα από τα αγγεία και τα αγάλματα τους ανθρώπους που κατοικούσαν εκεί, πολλά χρόνια πριν, χρόνια που αποτέλεσαν το εφαλτήριο για μια ζωή διαφορετική. Μέσα από αυτή τη διαδρομή θα καταλάβεις πως στην αρχαιότητα οι άνθρωποι μπόρεσαν από τα ελάχιστα που είχαν να κάνουν μεγαλειώδη πράγματα, μέσα από αυτό το ταξίδι θα γνωρίσεις καλύτερα την ιστορία των ανθρώπων της Μικράς Ασίας και τις σκληρές αναμνήσεις τους.

Έλληνες που έζησαν την καταστροφή και που μετά βρέθηκαν στη μητέρα-πατρίδα, όμως η καρδιά τους έμεινε στον τόπο τους, Σμύρνη, Πόντος, Κωνσταντινούπολη. Αναρωτήθηκες ποτέ ποια είναι η ιστορία περιοχών, όπως το Κερατσίνι, το Περιστέρι, η Νέα Σμύρνη, η Καλαμαριά, το Νέο Κορδελιό; Στα μέρη αυτά και σε πολλά άλλα που συχνάζεις και πίνεις τον καφέ σου έχουν περπατήσει άνθρωποι που με πόνο πάλεψαν για να εγκατασταθούν και να προσαρμοστούν στο νέο τόπο τους. Άνθρωποι που έχοντας τη θρησκεία ως δύναμη αγωνίστηκαν σκληρά για ένα καλύτερο μέλλον. Μη βλέπεις επιφανειακά μια παλιά εκκλησία μιας και σε αυτή, μπροστά σε εικόνες που ίσως από τα χρόνια να έχουν φθαρεί, μπορεί να στάθηκαν άνθρωποι που ζήτησαν παρηγοριά.

Η ιστορία της πόλης σου βρίσκεται στις βιβλιοθήκες, με ιστορικά βιβλία, η ιστορία της πόλης σου είναι τα κείμενα που σαν αφεθείς θα ακούσεις από ντόπιους συγγραφείς. Αν αγαπάς ετούτη την πόλη, θα συνειδητοποιήσεις πως απέναντι σου έχεις έναν όμορφο, έξυπνο, πονεμένο μα πάνω απ΄ όλα δυνατό άνθρωποι. Έναν άνθρωπο που στάθηκε όρθιος παρά τις κακουχίες και τα κατάφερε. Μέσα από τα μουσεία της και τις φωτογραφίες θα γνωρίσεις μια άλλη ζωή. Ανθρώπους, οικογένειες, φίλους που χαμογελούν στο φωτογράφο και που τότε μέσα από τα μάτια τους ένιωθες τη χαρά, τον πόνο, τη ζωή τους όλη μέσα από μια στιγμή. Άνθρωποι που ξαφνικά παγώνεις σαν σκέφτεσαι πως όλα είναι στιγμιαία, άνθρωποι που σήμερα δεν είναι κοντά μας, αλλά όσο υπήρξαν έβαλαν το δικό τους λιθαράκι για να έχεις εσύ την πόλη αυτή με τα πανέμορφα παλαιά σπίτια.

Ναι, ακόμα και ένας περίπατος θα σε βοηθήσει να ανακαλύψεις τα παλιά της σπίτια, κάποια φτωχικά, κάποια πιο πολυτελή. Όλα όμως αποτελούν κομμάτι ιστορίας, κρύβουν αγάπη, στερήσεις, πόνο μα κυρίως πολλά όνειρα. Έχεις σκεφτεί πως σε κάποια από αυτά που σήμερα ερημώνουν ζούσαν Εβραίοι συμπατριώτες σου που η ζωή τους είχε άδικο τέλος; Συνάνθρωποι με διαφορετική πίστη, τίποτα άλλο. Άνθρωποι που ήταν κομμάτι της πατρίδας μας, σεβόντουσαν την πατρίδα, την πόλη, είχαν αρχές, αξίες, σεβασμό προς τον πλησίον τους, αγάπη στην καρδιά τους. Αν κλείσεις τα μάτια θα καταφέρεις να ακούσεις τα γέλια τους στις οικογενειακές συγκεντρώσεις μα και τον σπαραγμό σαν τους στέλνανε στον θάνατο. Ποτέ ξανά τέτοιος πόνος…

Και επειδή τώρα με κοιτάς με μάτια έκπληκτα, με μάτια απορημένα για το πώς είναι δυνατόν η πόλη σου να έχει τέτοια μυστικά θα σου απαντήσω πως τούτη η ύπαρξη όση θλίψη και να έχει στην καρδιά της θα φροντίσει να την καλύψει για να μπορούν οι επόμενες γενιές να χαίρονται τις ομορφιές της. Όμως πάντα θα βαστάει ένα παράπονο μιας και όλοι όσοι την κατοικούν ξεχνάνε να την ανακαλύψουν. Ωστόσο θα κρατάει άσβεστη την ελπίδα να την αγαπήσουν αληθινά για αυτό που είναι: μια πόλη που το παρελθόν της αποτελεί τη βάση για το μέλλον. Μια πόλη που πολλοί θα συντροφεύσουν, λίγοι όμως θα αγαπήσουν πραγματικά.

Συντάκτης: Γεωργία Κοκκονούζη
Επιμέλεια κειμένου: Βασιλική Γ.