Πονάνε οι έρωτες της λογοτεχνίας. Το είπα, επιτέλους. Πονάνε, καταστρέφουν, σκοτώνουν, τρελαίνουν και όχι πολύ συχνά οδηγούν σε μια κάθαρση που δεν ξέρω αν δημιουργεί μια κατάσταση εξισορρόπησης. Η λογοτεχνία, ξεκάθαρα, μας έχει εθίσει σε αγάπες που κατακλύζουν μυαλό και σώμα, σε αγάπες που παρασέρνουν ψυχές στην άβυσσο των αμαρτιών και των λαθών με μια απίστευτη ένταση, σε  αγάπες που πληγώνουν πάντα κάποιους.

Οι ήρωες δεν υποτάσσονται με τίποτα μπροστά στο μοιραίο πάθος και στον έρωτα και εμείς ενώ διαβάζοντας νιώθουμε ότι έτσι έπρεπε να είναι αυτό το ζευγάρι και βιώνουμε μια φαινομενική απόδοση της τάξης, επί της ουσίας εθιζόμαστε στον πόνο, αφού βλέπουμε ξανά και ξανά την αγάπη να σχηματίζει πληγές. Καμιά λογοτεχνική αγάπη δεν είναι βαρετή και αυτό είναι μια πραγματικότητα. Κανένα λογοτεχνικό ζευγάρι δεν έχει γνωριστεί με τρόπο συνηθισμένο και δεν έχει διαμορφώσει ήρεμα και σταθερά τις βάσεις της σχέσης του για να περνάει τον ελεύθερό του χρόνο στον καναπέ τρώγοντας junk food και γελώντας με την τρύπια κάλτσα του ενός.

Όχι, στη λογοτεχνική αγάπη δε χωράει το συνηθισμένο αλλά κυριαρχεί αυτό που προκαλεί, αυτό το μαύρο που βράζει στις ψυχές και θέλουμε να ικανοποιήσουμε με κάθε θυσία το ανικανοποίητο εγώ μας. Η λογοτεχνία μάς προσφέρει αυτό που δεν μπορούμε να ζήσουμε αλλά επιζητάμε διαρκώς, ξεχνώντας, βέβαια, ή καλύτερα μη συνειδητοποιώντας πως αν ζήσουμε κάτι από όλα αυτά που έχουν ζήσει αυτοί οι πολυβασανισμένοι ήρωες της αγάπης θα πονέσουμε πολύ, είτε είμαστε στη θέση των πρωταγωνιστών είτε έχουμε κάποιον άλλο ρόλο από τα παθιασμένα ερωτικά τρίγωνα που διαβάζουμε. Δεν έχουμε άλλη επιλογή αν θέλουμε να ζήσουμε μια λογοτεχνική αγάπη από το να βασανιστούμε.

Έτσι, λοιπόν, αναρωτιέμαι πώς θα ήταν τα πράγματα αν μπορούσαμε να αλλάξουμε το τέλος σε κάποια λογοτεχνικά αριστουργήματα γιατί δεν αντέχουμε άλλο αυτή την αρρωστημένη αγάπη. Πώς θα ήταν αν η αγάπη των ηρώων δεν κατέστρεφε κανέναν γιατί δε θα βασιζόταν σε ένα ένστικτο ή στις αδυναμίες των ανθρώπων αλλά στη δύναμη της λογικής, της ενσυναίσθησης και των αξιών; Ιεροσυλία, ξεκάθαρα, αλλά αξίζει, νομίζω για μια φορά να δοκιμάσουμε να αλλάξουμε το τέλος ώστε κανένας να μην πονέσει αλλά ταυτόχρονα να είναι όλοι ευτυχισμένοι με τις επιλογές τους.

Ματωμένος γάμος του Λόρκα. Τέλος ιστορίας: δύο άντρες αλληλοσκοτώνονται για μια αγάπη και μία γυναίκα οδηγείται στην απόλυτη δυστυχία και φέρει το βάρος των φόνων. Και εκεί κάπου έρχεται να αλλάξει το τέλος και να δούμε πως θα ήταν να αγαπάς χωρίς να πονάς.

Η Νύφη κλείνει την πόρτα στον Λεονάρδο, όταν αποφασίζει να παντρευτεί τον Γαμπρό γιατί έχει συνειδητοποιήσει πως ο Λεονάρδος επέστρεψε σ ’αυτήν λόγω εγωισμού και για να κάνει και πάλι δικό του, να κερδίσει αυτό που θεωρούσε πως θα του άνηκε για πάντα. Η Νύφη, λοιπόν, λέει όχι σε μια σχέση που θα πληγώσει την οικογένεια του Λεονάρδου, μια άλλη γυναίκα που δε φταίει και ένα παιδάκι που θα πρέπει να μάθει πως η αγάπη σκοτώνει, χάνοντας τον μπαμπά του. Η Νύφη λέει όχι στον Λεονάρδο για να προστατέψει τον άνθρωπο που της έχει δώσει αγάπη χωρίς να είναι υποχρεωμένη να τον παντρευτεί. Η Νύφη σκέφτεται και δεν αφήνεται σε έναν εγωισμό ενστικτωδώς.

Ο Λεονάρδος αφήνει τη Νύφη να παντρευτεί την επιλογή της, αφού και αυτός έχει κάνει την επιλογή του και δεν καταστρέφει κανέναν. Ο πόνος του από τον πληγωμένο εγωισμό έρχεται να γιατρευτεί από τη δική του σκέψη ότι αυτό που έχει φτιάξει αποτελείται από άλλα δύο χέρια που τον αγκαλιάζουν και άλλα δύο μάτια που ψάχνουν την επιβεβαίωση στα δικά του μάτια. Ο εγωισμός μπορεί να γιατρευτεί αρκεί να σκεφτεί και νιώσει την ανάγκη να βρει ηρεμία σε όσα μέχρι τώρα έχει δημιουργήσει και δεν πάει ποτέ στο σπίτι της Νύφης για να διεκδικήσει έναν αέρα που μυρίζει θάνατο. Απλώς αγκαλιάζει τη γυναίκα του και το παιδί του αποχαιρετώντας για πάντα το παρελθόν.

Κανένας θάνατος, καμία δυστυχία, καμία τρέλα, καμία οδύνη, καμία μάνα ν’ οδύρεται για τον θάνατο του παιδιού της, καμία οικογένεια να στιγματίζεται από μια δολοφονία, κανένας άνθρωπο να νιώθει την απόρριψη και να θεωρεί ότι ήταν λίγος μπροστά στο πάθος που ένιωσε ο άνθρωπός του για έναν άλλο άνθρωπο. Κι αν παρ’ όλα αυτά πιστεύουμε πως στην αγάπη και στον έρωτα δε χωράνε συμβιβασμοί και ότι πρέπει να ακολουθούμε την καρδιά μας ακόμα και αν τα κάψουμε όλα, πρέπει ν’ αναθεωρήσουμε τώρα και να καταλάβουμε ότι καμία αγάπη δεν μπορεί να γεννηθεί σε ένα καμένο περιβάλλον και άρρωστο. Η αγάπη προστατεύει, δεν καταστρέφει.

Συντάκτης: Δήμητρα Παπακωνσταντίνου
Επιμέλεια κειμένου: Βασιλική Γ.